The About page is the core description of your website. Here is where you let clients know what your website is about. You can edit all of this text and replace it with what you want to write. For example you can let them know how long you have been in business, what makes your company special, what are its core values and more.
Edit your About page from the Pages tab by clicking the edit button.
އައިޝާ
************މިވާހަކައަކީ ދިވެހި ރާއްޖެ ވަރަށް ފަހުގެ ތާރީޙެއްގައި އަރާފައިވާ ސުނާމީއާ ގުޅޭ ވާހަކައެކެވެ. މި ވާހަކާގައި އައިޝާ ހާލުޖެހިގައި ޖެހުމަށް މެދުވެރިވާ ސަބަބަކީ އައިޝާގެ މައިންބަފައިންގެ ރުހުމުގެ މަތިން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވުމެވެ. އައިޝާގެ ޙަޔާތް އުޖާލާ ޙަޔާތަކަށް ބަދަލުކޮށްލައި ދެނީ ޖިންނިއަކާއި ސުލައިމާނުއެވެ. އައިޝާއާއި ސުލައިމާނުއާ ކައިވެނި ކޮށްގެން ލިބޭ ދަރިފުޅާ ޖިންނި، މިވާހަކާގައި ގުޅެއެވެ. ވާހަކަނިމިގެން ދާއިރު އައިޝާއާއި ސުލައިމާނުގެ ހަޔާތައް ބަނަކަމެއް އާދެއެވެ. މިއީ އައިޝާގެ އަދި ސުލައިމާނުގެ ޙަޔާތައް އަންނަން އެހެންމީހުން ހީވެސްނުކުރާ ފަދަ ބަދަލެކެވެ. 1 "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." އައިޝާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، އައިޝާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސުލައިމާނުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." އައިޝާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، އައިޝާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ އައިޝާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު އައިޝާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." އައިޝާ ބޭނުންވީ އައިޝާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި އައިޝާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." އައިޝާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" އައިޝާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް އައިޝާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ އައިޝާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު އައިޝާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ އައިޝާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ އައިޝާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. އައިޝާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން އައިޝާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ އައިޝާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް އައިޝާ ވިސްނަން ފެށީ މަރިޔަމްގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. އައިޝާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ އައިޝާ ހިތައްއެރިއެވެ. އައިޝާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް އައިޝާވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ އައިޝާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. ވާހަކަ ލިޔަން ބޭނުންކުރި ބައެއް ޕޮއެންޓުތައް 1 މަރިޔަމް، އައިޝާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 މަރިޔަމް، އައިޝާއެގެއިން ނެރެލުން 3 އައިޝާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1 ހ އައިޝާ، މަރިޔަނބުއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2 ށ މަރިޔަމް، އައިޝާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3 ނ އައިޝާ މީހެއް ކައިރީ މަރިޔަމްގެ ވާހަކަދެއްކުން 1 ހ1 އައިޝާ، މަރިޔަމްއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 އައިޝާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ މަރިޔަމް ފާރަލުން ********** "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." މަރިޔަމް، އައިޝާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." އައިޝާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ މަރިޔަމް ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް(މާފުއްޓައް) ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު. ކުޑައިރުއްސުރެ އަހަރެން އައިޝާ މިބަލަނީ..... އަހަރެން ބޭނުންވަނީ އައިޝާ ބޭނުންފަހުން އަދި އައިޝާ ރަގަޅު ނަމަ އަހަރެންގެ ދަރިއަކާ ދެވަން .... ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް އައިޝާއާ އަހަރެމެންނާ ތިމާގެވާނެ........ " މަރިޔަމްގެ ދެލޯ އައިޝާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް އައިޝާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. އައިޝާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." އައިޝާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. މަރިޔަމް، އައިޝާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." މަރިޔަމް ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން އައިޝާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ************ އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ހިންމަފުއްޓައް ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި ހިންމަފުށީގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ ސުލައިމާނުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. ސުލައިމާނުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ހިންމަފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، ސުލައިމާނު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި ސުލައިމާނު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން މަރިޔަމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް މަރިޔަމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް ސުލައިމާނުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ ސުލައިމާނު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވީ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... ސުލައިމާނު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. ސުލައިމާނުގެ އެކުވެރިން ތުލިސްދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ. އަހަރެންގެ އުންމީދުތައް ބޮޑައް ސުލައިމާނާ ގުޅުނީ ސުލައިމާނުގެ ކޮޓަރީގެ ތަޅުދަނޑި އަހަރެންނަށް ދިއްކޮށްލި ހިސާބުން. ސުލައިމާނަކީ މިރަށު ވިޔަފާއި ވެރިއެއް. މާފުށީ ނަންހިނގާ މިހެއް." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން ސުލައިމާނުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި ސުލައިމާނު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް. " ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން ސުލައިމާނަށް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ ސުލައިމާނު ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ މަރިޔަމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު މަރިޔަމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... މަރިޔަމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ..... އަހަރެން ބައެއް ފަހަރު ހިތައް އަރާ ފޯނުން ގުޅައިގެން އަހަރެންގެ ރަޙޫމަތްތެރިއެއް ހުންނަ ކުޅުދުފުއްޓައް ދާން........ ހީވަނީ ކުޅުދުފުށި އުޅެން މިރަށައް ވުރެ ހިތްފަސޭހަ ވާނެހެން....." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ މަރިޔަމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. އައިޝާ ދެކޭގޮތުން އައިޝާއަށް މާފުށީގައި އެތަކެއް ތަކުލީފުތަކެއް މަރިޔަމްގެ ފަރާތުން އުފުލަންޖެހެއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން މަރިޔަމް ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން އައިޝާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ އައިޝާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި އައިޝާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ އައިޝާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ އައިޝާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާގެ ވަރަށް ބޮޑު އުންމީދެއްކަމުގައި ކުޅުދުފުށިގައި ދިރިއުޅުން ވެއެވެ. ސުލައިމާނާ އިނުމާއިއެކު ކުޅުދުފުއްޓައް ބަދަލުވުން އެއީ އައިޝާގެ ވަރަށް ބޮޑު އުންމީދެކެވެ. ******** އައިޝާ ސުލައިމާނާ އިނދެފިއެވެ. އައިޝާ އަދި ސުލައިމާނު ކައިރީ ކުޅުދުފުއްޓައްދާ ވާހަކަދައްކައިފިއެވެ. ********* އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ސުލައިމާނު ކައިރިން ވަރިނުވުމަށް އައިޝާ ހިތައް އެރިއެވެ. އައިޝާގެ މުސްކުޅި ދުވަސްވަރާ ދިމާވެއްޖެ ނަމަ ދެން ކަންތައްވާނެ ގޮތަކާއި ދޭތެރޭ އައިޝާ އިތުރަށް ވިސްނިއެވެ. އައިޝާ ކަންބޮޑުވަނީ މަރިޔަމަކީ އައިޝާގެ އަސްލު މަންމައަށް ނުވާތީއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން ހިންމަފުއްޓަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ވިސްނައިގެން އައިޝާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު އައިޝާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުލައިމާނުގެ ރަޙުމަތް ތެރިއެއް ފެނުނު މަންޒަރެވެ. އައިޝާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި ހުރެފައި އުފާވިއެވެ. އައިޝާ ދެން ވިސްނަމުން ދިޔައީ ސުލައިމާނު އެކުރާ ދަތުރު ނިންމާލުމަށް ފަހު އައިޝާ ކައިރިއަށް އަންނާނެ ދުވަހަށެވެ. ******** "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." އައިޝާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، އައިޝާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސުލައިމާނުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." އައިޝާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، އައިޝާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ އައިޝާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު އައިޝާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." އައިޝާ ބޭނުންވީ އައިޝާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި އައިޝާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ. ރީތިކަމަށް ރީތިކުއްޖެއް ލިބޭތޯ ވެސް ވިސްނިން. ރަގަޅު، އެއީ އަބަދުވެސް ހިތުގައި އޮންނަ ލަފުޒެއް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." އައިޝާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން.ތެދުވެރި ކމާއިއެކު ކުޅުދުފުށި ކަހަލަ ރަށަކަށް ދެވިދާނެ ކަމަށް ވެސް ވިސްނިން. އަހަރެންނަށް އައި މަގުމަތީގައި ދުނިޔެ ފެނުނީ ދިގު ވައްތަރަކަށް." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ! އަހަރެން ޖިންނި ކުޅުދުފުށީގެ ވާހަކަ ބުނުމުން ޙައިރާން ވެއްޖައިން. އެއީ ކުޅުދުފުށީގައި އަހަރެންގެ ރަށްޓިއްސެއް ހުންނތީތީ........." އައިޝާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން...... ދެން ކުޅުދުފުށީ ވާހަކަ..... އަހަރެންނަށް ރަގަޅު އެ ރަށްޓިއްސާ ބައްދަލުވިއްޔާ......" ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް އައިޝާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ......އަހަރެން .... އެ .... ކުޅުދުފުށީ ކުއްޖާ ކައިރީ ޖިންނީގެ ވާހަކަ ބުނާނަން........ އެ ކުއްޖާއަށް ކިޔަނީ އައިޝާނިކަ މީހުން ކޔާ އޭނައަށް އުންމު ކުލްސުމްއޭ ވެސް....." އައިޝާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ އައިޝާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު އައިޝާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ.... އަހަރެންނަށް އެ.... ކުޅުދުފުށީ ކުއްޖާއަށް ލަންޑެއް ދިނިއްޔާ އައިޝާ ހަދާނީ ކިހިނެތް......އަހަރެން އެފަދަ ހިޔާލެއް ވެސް ގެންގުޅެން ޖެހޭ......އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާ އެ.... ކުޅުދުފުށީގައި ހުންނަ ކުއްޖާއާ އިނދެފާނެހެން...... އެކުއްޖާއަކީ" މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ އައިޝާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ އައިޝާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. އައިޝާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން އައިޝާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ އައިޝާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް އައިޝާ ވިސްނަން ފެށީ މަރިޔަމްގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. އައިޝާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ އައިޝާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް އައިޝާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ އައިޝާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. ހިންމަފުށި ނޫނީ މާފުށި ބަވައޭ އުޅެން ރަގަޅީ އައިޝާ ހިތައް އެރިއެވެ........ އަދި މާފުށިން ނޫނީ ކުޅުދުފުށިން ނޫނީ ހިންމަފުށިން ދޯންޏެއްގައި އެ ދޯނީގެ ވެރިމީހާގެ އަދި އައިޝާގެ ރަޙުމަތްތެރި އައިޝާ މަނިކެގެ އެހީއާއެކު އުޅެވިދާނެއޭ.....އަދި....މި...ހިޔާލު ...... މޮޔައޭ ހިތައި އައިޝާ ހިނިއައެވެ. ******** ވާހަކަ ލިޔަން ބޭނުންކުރި ބައެއް ޕޮއެންޓުތައް 1 އައިޝާ މަނިކެ، އައިޝާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 މަރިޔަމް، އައިޝާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 އައިޝާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ މަރިޔަމް، އައިޝާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށ މަރިޔަމް، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނމަރިޔަމް މީހެއް ކައިރީ އައިޝާ ގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 މަރިޔަމް، އައިޝާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 އައިޝާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ މަރިޔަމް ފާރަލުން ******** އެހެން ދުވަހެއްގެ ހެދުނު ވަގުތެވެ. "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ހަމަޖެހިލައިގެން ފުރޮޅިލަން ވެސް ނޭންގި ފަތްޖެހެނދު މަތީގައި ކޮށްމެވެސް ފިރިހެނެއްގެ ފިކުރުގައި އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ. އަހަރެންނަށް އައިޝާއަށް އެއްމެވަގުތު ކޮޅުއްވެސް ނުދެވޭނެ." މަރިޔަމް، އައިޝާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." އައިޝާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ އައިޝާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." މަރިޔަމްގެ ދެލޯ އައިޝާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. ކުޅުދުފުއްޓައް އައިޝާ އެރަށުން ފުރައިގެން ހިންގައިދާނޭ މަރިޔަމްގެ ހިތައް އެރިއެވެ. އެއްވެސް ހިފެހެއްޓުމެއް ނެތި އައިޝާ ކުޅުދުފުށީގައި ލާނެތް ގޮތަކަށް އުޅެދާނޭތީ ވެސް މަރިޔަމް ވިސްނިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް އައިޝާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. އައިޝާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ. އަހަރެން ސުލައިމާނާ އިނީ މަރިޔަމްގެ ވަކިތަކުގައި އުޅޭކަށެއް ނޫން......." އައިޝާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. މަރިޔަމް، އައިޝާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. މަރިޔަމް ކަންބޮޑުވަނީ އައިޝާއާއި ސުލައިމާނު ކުޅުދުފުއްޓައް ހިނގައިދާނެ ކަމަށްޓަކައި ކަން އެނގިހުރެއެވެ. ބައެއްފަހަރު އައިޝާ، ކުޅުދުފުއްޓައް ނުދެވިދާނެ ކަމަށްޓަކައި ދެރަވަނީ ސުލައިމާނާ އިނދެވުނު ކަމަށްޓަކައެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރެވުމެއްގެ ދަށުން ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ނަން އައިޝާ ސާހުގެ ނަން ސުލޭމާނު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް 29 "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ." "އާނ." "އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން." "އެއީ ކީއްވެ؟" "ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." "ކަލޭމެންނަށް އަހަރެމެންގެ ސަބަބުން ހިތާމަވެރި ކަމެއް ލިބެންޏާ ހަދާނީ ކިހިނެތް؟" "އަހަރެމެން އުޅޭނީ އެވަރު ވިސްނައިގެން." "އެކަމަކު ވަގުޖެހޭއިރު އޮންނާނީ ނުވިސްނިފަ." "އެހެން ތިބުނީ ކީއްވެ؟" "އެހެން މިބުނީ ބައެއްފަހަރު އަހަރެމެން ކަންތައް ކުރާއިރު އެހެން ވާތީ." "އެކަމަކު... އެކަމަކު..." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. ޖިންނިއާ ސިއްރުން އެދައްކާ ވާހަކަތައް އުންމުކުލްސުމްއަށް ނޭންގޭނެކަން އައިޝާއަށް އެނގެއެވެ. ހަމަޖެހިލައިގެން އެތާގައި އައިޝާ އިނަސް އެގޭގައި އުޅެނީ ހިންހަމަ ކުޑަކޮށް ޖެހިގެނެއް ނޫނެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް." "އަހަރެން އެފަދަ ކަމެއް ނުކުރާނަން." " އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރެވުމެއްގެ ދަށުން ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ނަން އައިޝާ ސާހުގެ ނަން ސުލޭމާނު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް 29 "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރެވުމެއްގެ ދަށުން ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ނަން އައިޝާ ސާހުގެ ނަން ސުލޭމާނު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް 29 "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. "އަހަރެން ވަރަށް އުފާވެއްޖެ ފާއިޒުއާ ކައިވެނި ކުރެވުނީމަ..." "ކީއްވެ ތިހެން ތިބުނީ..." "ފާއިޒު ރަގަޅޫވީމަ." "ކިހިނެއް އަހަރެން ރަގަޅު ކަން އެނގެނީ." "ފާއިޒުގެ ވާހަކައިން." "އަހަރެން އެހާރަގަޅެއް ނުވާނެ." ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރެވުމެއްގެ ދަށުން ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ނަން އައިޝާ ސާހުގެ ނަން ސުލޭމާނު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް 29 "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. ******* ދެ މަސް ފަހުން ޖިންނި ނޫރިއްޔާ ކައިރިއަށް އައިސް ވާހަކަދައްކަން ފެށުމުން އާނިޔަތު ބުނެލިއެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. "އަހަރެމެން ދަތުރަކު ދަމާ ހިނގާ." ފާއިޒާ އަހާލިއެވެ. "ކޮންރަށަކަށް ދާނީ؟" އަލިފުޅު ސުވާލުކުރިއެވެ. "ކުޑަބަނޑޮސް ކިހިނެތްވާނެ." ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. އެއީ ދެރަކަމެއް ކަމަށް ނުދެކޭތީއެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން." "އެހެންވިއްޔާ ތިވިސްނުން ރަގަޅެއް ނޫން." " އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ތަކުރާރުކޮށް ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރެވުމެއްގެ ދަށުން ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ނަން އައިޝާ ސާހުގެ ނަން ސުލޭމާނު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް 29 "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު. އަހަރެންނަށް ޔަޤީން ރަށުގެ ރަށްޔިތުންނަށް ނޫރިއްޔާހެ ފަރާތުން ވަރުގަދަ ނުލަފާ ކަމެއް ފެނިއްޖެ. ނޫރިއްޔާ ކުރާ ފަދަ ކަންތައްތައް ތި ރަށު ކުދިންނަށް ކުރާކަށް ނުކެރޭނެ. އަހަރެންނަށް ހީވަނީ ތި ފޮނުވާލީ ކޮށްމެވެސް ފިރިހެނަކާ އެކު ކަމެއް ކޮށްގެންހެން. އަހަރެންނަށް ޔަޤީނާ ގާތަކަށް އެނގޭ މުސްތޮފާ އަންހެނުން ނަކީ ދުވަހަކުވެސް މީހަކަށް ގޮތްދޫކުރި މީހެއް ނޫން." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ. ވާނުވާ ނޭންގި ހުރެ އަހަރެންނާ ދިމާލަށް އެއްޗެތި ނުބުނިއްޔާ ރަގަޅީ. އަހަރެން ތިދައްކާ ވާހަކަތަކަށް ވަރިހަމަ ކޮށްލައިގެން ހުރެވޭކަށް ނެތް. ވީވަރަކުން އަހަރެންގެ ހިމާޔަތައް އަހަރެން ވާހަކަދައްކާނަން. ކެޔުން ބޮޔުން ބޭނުންވާ ފަދައިން އަހަރެންގެ ރަށްކަލަށް އަހަރެން މަސައްކަތް ކރާނަން. މުސީބާތްތަކަކީ ކޮށްމެ އިންސާނަކާ ކުރިމަތިވާ ކަމެއް ކަން އެނގޭ. އަހަރެން މަޑުން ހުންނަންޏާ ނޫރިއްޔާގެ އަޑި ނުބައިވެ ތިއަށްވުރެ ބޮޑުވަރު ކުރާނެ ކަން އެނގޭ. ރޭވުން ތެރިކަމަކީ އަހަރެން ދަންނަ ކަންތައްތައް. އަހަރެން ވެސް އިނާޔަތާ ބެހޭގޮތުން ރޭވުންތަކެއް ރާވާފާނަން. އަހަރެންނަށް އެނގޭ އިންސާނުން މިރަށު އުޅެންޏާ އަހަރެން ވެސް މަސައްކަތް ކުރިއްޔާ ކެވޭނެ ކަން. ޔަޤީނުންވެސް އަހަރެން އަތް މަޑަކުން ލައިގެން ނުހުންނާނަން. ކާންދޭ އެތިކޮޅު ޙަލާލު ކުރާނަން. އަހަރެން މިގޭގައި މިހުންނަނީ ކިޔަމަންތެރިކޮށް އެކަމަކު ނޫރިއްޔާއަށް އެކަން ނުވިސްނޭ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން. އަހަރެން ނޫރިއްޔާ ދައްކާ ކޮސްވާހަކަ އަޑުނާހާނަން. ވަރިހަމަ ނޫރިއްޔާ ކިތައްމެ ފޮންޏެއް ކެނ" ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރެވުމެއްގެ ދަށުން ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ނަން އައިޝާ ސާހުގެ ނަން ސުލޭމާނު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް 29 "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " މައިންބަފައިންގެ ރުހުން ނޫރިއްޔާ ކޮޅުފުއްޓަށް ބަދަލުވުމުގައި ނޫރިއްޔާގެ މައިންބަފައިންގެ ރުހުން ފުރިހަމަ ގޮތުގައި ލިބުނެވެ. މި ނިންމުމަކީ އާމިނަތުއާއި ނަސީރުގެ ހިތުންރުހުމުން ނިންމި ނިމުމެއް ވިޔަސް ނަސްރީނާ ވެސް މި ދަތުރަށް ހިތުގެ އަޑިން މަރުޙަބާ ކިއީ މަގޫދޫގެ އެވަގުތުގެ ހާލަތައް ބަލާފައެވެ. "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ކިހިނެތްވީ؟" ފާއިޒާއަށް ބޭއިޙުތިޔާރުގައި ސުވާލު ކުރެވުނެވެ. "އިތުރަށް އަހަރެންނާ ސުވާލު ކުރާނެ ކަމެއްނެތް." "އަހަރެން މީ ނިކަމެއްޗެއް." "ކޮން ނިކަމެއްޗެކޭ ކިޔާކަށް." "މިރަށުގައި އަހަރެންނާ އަޅާލާނެ އެކަކުވެސް ނެތް." "އަހަރެން ތި ކަންތައް ބަލާކަށް ބޭނުމެއް ނޫން." "އެކަމަކު... އެކަމަކު..." "ކޮން އެކަމަކެއް......." "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފައިސަލަށް އެވަގުތު ނޫރިއްޔާއަށް ޙާއްސަ ސަމާލު ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ނޫރިއްޔާ މ. ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވުން ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ފައިސަލުގެ ހިޔާލަކަށް ގެއްލިފައެވެ. ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައި ހުރީ ދޭތެރެއަކުން ކެޔުމުގެ ކަންތަތައްތައް ގެންގުޅެން ޖެހޭ ގޮތުނެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން ނޫ 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. ކޮޅުފުއްޓަށް ބަދަލުވުން މ މ ކޮޅުފުއްޓަކީ ސުނާމީގައި ހާލުގައިޖެހުނު މީހުންނަށް އެހީވުމަށް ދިވެހި ސަރުކާރުން ކަނޑައެޅި 1 ރަށެވެ. ނޫރިއްޔާ "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ވިސްނުމުގެ ނަޒަރު އެހެން ދިމާލަކަށް ދީއްލާލައިގެން ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. އާނިޔަތުގެ މި ހިނގުމުގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ހިތާމައީގެ ކޮޅުނެތްޚޮޅުގެ ހާސާރުތަކެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރެވުމެއްގެ ދަށުން ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ނަން އައިޝާ ސާހުގެ ނަން ސުލޭމާނު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް 29 "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން ފާއިޒާ ކޮޅުފުއްޓައް ފޮނުވާލުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެން މިގެއަށް މިއައީ ބޭނުމެއްގަ." ނޫރިއްޔާ، އާމިނަތައް ބުނެލިއެވެ. ފާއިޒާ ހިންހަމަ ނުޖެހިގެން އުޅުން އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ ފާއިޒާވެސް ހެއްދެވި ފަރާތުން ހެއްދެވި އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން އަދި މިނިކާ ކުއްތާއެއް ވެސް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ. " ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް "މިއަދު މީ އީދު ދުވަހެއްނު؟ ހިނގާ ރަށެތެރެ ބަލާލަން ބުރެއް ޖަހާލަން." ނާޒިމާ ހިނިތުންވެ ހުރެ ފައިސަލާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ގޭގައި ޓީވީ ބަލާލަން މަޑުކޮށްލިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟" "އެކަމަކު ބޮޑުމަހުގެ ކުޅިވަރު ވަރަށް މަޖާވާނެ. އަހަރެންނަށް ބޮޑުމަސް ކައިރީ ހަރަކާތްތެރިވާ މީހުން ވަރަށް މަޖާ. އެއީވާ ކަމެއް." "އަހަރެން މިއުޅެނީ ކުޑަކޮށް ވަރުބަލިވެގެން އޮށޯވެލަން. އަހަރެންނަށް އުނދަގޫ ނުކުރޭ." "އެކަމަކު މިކަހަލަ ދުވަހެއްގައި ނުވާނެ ބޭރަށް ނުގޮސް އޮށޯވެލަން." އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. ހަމަ މިފަދައިން އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. "އަހަރެން މިދަނީ އުންމުކުލްސުމްގެ ހަރަކާތްތައް ހުންނަގޮތް ބަލަމުން." ޖިންނި ބުނެލިއެވެ. "އެއީ ކޮންހަރަކާތެއް." ނޫރިއްޔާ ކައިރިއަށް ހިނިއައި ކަމަށް ހެދީ ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. "އެއީ... އަހަރެން ބެލީ މިގެއަށް ނުވަދެ މިގެ ކައިރީ މަޑުކޮށްލައިގެން ހުރެ ތި ކަމުގައި އަޅާނެ ޙަރުދަނާ ފިޔަވަޅެއް ބެލުމަށް." ޖިންނި، ފައިސަލު އަންހެނުންނަށް އަންގަން ބޭނުންވީ އެހާ ފަސޭހައިން އުންމުކުލްސުމްގެ ހަޔާތް ވެއްޔާ މޮޑެވިގެން ނުދާނެ ކަމެވެ. "އަނެއްކާ އެއީ ކޮން ޙަރުދަނާ ފިޔަވަޅެއް. އަހަރެންނަށް އެ ހަރުދަނާ ފިޔަވަޅު ބުނެލަދީބަލަ." މަންދޫހު އަންހެނުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން މަރިޔަމް ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން އައިޝާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. އެއީ ސުލައިމާނު އެއްބަސް ވެއްޖެނަމަ އަދި އެއްފަހަރު އެއްކޮށް ކުޅުދުފުއްޓައް ބަދަނުވުމުގެ ކުރިން ކުޅުދުފުއްޓައް ދިޔުމުގެ ޙިޔާލު އައިޝާއަށް ގެންގުޅެވޭލެއް ގިނަކަމުންނެވެ. އަބަދުވެސް އައިޝާއަށް ކުޅުދުފުށި ފެންނަ ކަހަލައެވެ. ********* އައިޝާ ކުޅުދުފުއްޓައް ފުރުން އައިޝާ ކުޅުދުފުއްޓައް އައީ އެއްވެސް ޖެހިލުމެއް ނެތި އައިޝާއަކީ އަންހެން ކުއްޖެއް ކަމުގައި ވިޔަސް ބަރުބާދު ވަމުންދާ އައިޝާގެހަޔާތައް އަޑިގުޑަން ނާންނަ ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި އައިޝާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ އައިޝާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ އައިޝާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އެހެން ދުވަހެއްގައި މާފުށީގައި އައިޝާ އާއި މަރިޔަމް އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން ކުޅުދުފުއްޓަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. އެއީ މަރިޔަމްގެ ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް އައިޝާ ހިތް ކީޔަސް ސުލައިމާނު ކައިރން އެހާ ފަސޭހައިން ވަރިނުވުމަށް އައިޝާ ގަސްދުކުރެއެވެ. އިންނާނެ އެހެން މީހަކު ހޯދައި ހުރިހާ ކަމެއް ޔަޤީންކޮށްފައި މެނުވީ އައިޝާ ސުލައިމާނު ކައިރިން ވަރިނުވާނެއެވެ. އައިޝާ ކުއްލިއަކަށް ފުރައިގެން ކުޅުދުފުއްޓައް ނުދާނެއެވެ. އައިޝާ އޭގެ ކުރިން ސުލައިމާނުގެ އިޒުނަ ހޯދާނެއެވެ. ********* އައިޝާ ކުޅުދުފުށީގައި އައިޝާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު އައިޝާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ކުޅދުފުށީ ރަށްޔިތުން އެރަށު އޮފީސް ކައިރިއަށް އެއްވެ ތިބި މަންޒަރެވެ. އައިޝާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ މީހުންނާ އެއްބާވެލިއެވެ. ********* އައިޝާއާއި ޖިންނި އެއްރެއެއްގެ ދަންވަރު ވަގުތުގައި "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." އައިޝާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، އައިޝާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސުލައިމާނުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ. އަހަރެމެންގެ ކައިވެޏައް ބުރުލެއް އަރައިގެން ނުވާނެ. އަހަރެމެން ދެމީހުންނަށް ވެސް އެއް ކައިވެންޏައް ފަހު އަނެއް ކައިވެނި ކުރެވެން ޖެހޭނެ. އަހަރެމެން ރާވާ ގޮތައް ކައިވެނީގެ ކަންތައްތައް ދާންވާނެ." އައިޝާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ. އަހަރެން ސުލައިމާނުގެ ކައިރިން ވަކިވެދާނަން ޖިންނި އަހަރެންގެ ފަރާތުން ދަރުއެއް ލިބޭނެ ކަމުގެ ޔަޤީންކަން ދެންޏާ....... އަހަރެންނަށް ކެރޭނެ ޖިންނީގެ ފަރާތުން ދަރިއެއް ހޯދަން........އަހަރެން ޖިންނި ދެކެ ލޯބިވޭ......... އަހަރެން ޖިންނިއަށް އިޙުތިރާމު ކުރަން........" ޖިންނި، އައިޝާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ އައިޝާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު އައިޝާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟ އަހަރެންނަށް ފެންނަނީ އައިޝާ ކުޅުދުފުއްޓައް ދިރިއުޅުން ބަދަލުކުރުމުގެ ބަދަލުގައި ހިންމަފުއްޓައް ދިރިއުޅުން ބަދަލުކުރަން...... އެރަށް މާ ހިތްފަސޭހަ ވާނެ..... އެކަމަކު އައިޝާގެ ހިޔާލު ފަހަރެއްގައި ރަގަޅު ވެދާނެ....... އަހަރެން ޖެހޭނީ އެކަމާ އިތުރަށް ވިސްނަން........." ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. އަދި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން. އަހަރެމެން އަބަދުވެސް އަހަރެމެންގެ ގޮތުގައި ހިފެހެއްޓޭތޯ ބަލަން. ކޮށްމެ ކަމެއް ވަރިހަމަކޮށްލާ އުސޫލުން ފައިސަލުގެ އަންހެނުންގެ ކަންތައް ވަރިހަމަ ނުކޮށްލާނަން. ވެވެން އޮތްވަރަކުން އެންމެ މަތީ ފެންވަރުގައި އެހީވެދޭނަން. ފައިސަލްގެ އަންހެނުން ނުވިސްނާ ކަންތަކުގައި އަހަރެން އަމިއްލައަށް ވިސްނައިގެން އެހީވެދޭނަން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް ނޫރިއްޔާ ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެން އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް އާމިނަތު ބުނެގެން އާމިނަތުގެ ފިރިމީހާ ނަސީރަށް ކާންހެދުމަށް ފަހު ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި އަވަސް ހިނގުމެއް ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ. އޭރުން ފައިސަލަށް އަހަރެން ފައިސަލަށް ބޭނުންވެގެން އުޅޭކަން އެނގޭނެނޭނު. ދެން އަނެއްކާ މިހާރު މަންދޫހު ހުންނާނީ ވާނުވާ އޮޅުންފިލުވަން ބޭނުންވެފަ. މަންދޫހަށް ބައެއްފަހަރު އަހަރެން ހުވަފެނުން ފެންނާނެ ކަން ނޭންގެ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. "އަހަރެން ބައެއް ރޭރޭ މިގޭދަށަށް އަންނަން. އެކަމަކު މި ގެއަށް އަންނަ ވަގުތު ނުޖެހޭތީ ނުވަދެ މަޑުކޮށްލަނީ. ނަމަވެސް ވަގުތު ޖެހުމާއެކު އަހަރެންގެ އިންތިޒާރަށް ނިމުމެއް އައީމާ ނޫރިއްޔާ ކައިރިއަށް އަންނަން މިވެށީ." ޖިންނީގެ ވާހަކަގައި އެކުލެވިގެންވަނީ ނޫރިއްޔާ އިތުރަށް ހިންހަމަޖައްސަން ބޭނުންވާ ކަހަލަ ޝުއޫރުތަކެވެ. "އެއީ ކީއްވެ މިގެއަށް ނުވަދެ ދިގު އިންތިޒާރެއް ކުރަން ޖެހުނީ؟" ނޫރިއްޔާ ނިއްކުރިއަށް ރޫ އަރުވާލަމުން ސުވާލުކުރިއެވެ. "އަހަރެން މިކަމުގައި ބެލީ ނޫރިއްޔާގެ މަގުސަދު މިރަށުން ޙާސިލްވާނެ ގޮތައް. އަދި އަހަރެންގެ މަގުސަދު މިރަށުން ޙާސިލްވާނެ ގޮތޔައް." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ހިތުތެރޭގައި އެވަގުތު ވީ އެތި ނުބުނެވޭތޯއެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރެވުމެއްގެ ދަށުން ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ނަން އައިޝާ ސާހުގެ ނަން ސުލޭމާނު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް 29 "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. ހަޔާތް އުޖާލާ ހަޔާތަކަށްނޫރިއްޔާގެ މ.ކޮޅުފުށީގައި އުޅެމުން ދިޔައިރު ނޫރިއްޔާގެ ހަޔާތައް އުޖާލާ ކަން ގެނެސްދިނީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން އެރަށަށް "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން އައިޝާގެ ހަޔާތް އުޖާލާ ހަޔާތަކަށް ދުވަސްކޮޅެއް ފަހެވެ. ފައިސަލު މ ކޮޅުފުއްޓަށް އަޔުމުން އާނިޔަތު ވަރަށް އުފާވިއެވެ. ސަބަބަކަށް ވަނީ ނޫރިއްޔާ "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރެވުމެއްގެ ދަށުން ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ނަން އައިޝާ ސާހުގެ ނަން ސުލޭމާނު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް 29 "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ނޫރިއްޔާގެ ހަޔާތް އުޖާލާ ހަޔާތަކަށް "އަށްދޯތް އަލިފަނޯތް..." ފާއިޒާއަށް ދަރިއެއް ލިބުނީއެވެ. "މަގޭ ދަރިފުޅު... މަގޭދަރިފުޅު...." ދަރިފުޅު ވިހެއުމުން ޝާޙު ބުނެލިއެވެ. "ޝާޙު... ޝާޙު... ޝާޙު..." ފާއިޒާއަށް ޝާޙަށް ގޮވާލެވުނެވެ. އެއްވެސް ހިފެހެއްޓުމެއްނެތި ބޭއިޙުތިޔާރުގައެވެ. "މަގޭ ދަރިފުޅު... މަގޭ ދަރިފުޅު..." އަނެއްކާވެސް ޝާޙަށް ބުނެލެވުނެވެ. "ވިހެއީތަ.....؟" ފާއިޒާގެ މަންމަ ފަރަހަނާޒަށް އެވަގުތު އެތަނަށް ވަދެވުނެވެ. "ތީ ކުރާކަހަލަ ސުވާލެއް ނޫނެއްނު...." ފާއިޒާގެ ބައްޕަ އަލިފުޅު، ފަރަހަނާޒު ފަހަތުން ހޮސްޕިޓަލުގެ ކޮޓަރިއެ ތެރެއަށް ވަނެވެ. "ދެން މިވަގުތުގަ ޒުވާބުނުކުރޭ...." ފާއިޒާގެ ދައްތަ ލަތީފާ ވެސް ފަރަހަނާޒުގެ ފަހަތުން އެ ކޮޓަރިއަށް ވަނެވެ. "އަވަހާ ޑޮކްޓަރަށް ގުޅާ...." ފަރަހަނާޒު، ވައިއަޑުން ލަތީފާއަށް އަވަސްއަވަހަށް ބުނެލިއެވެ. "ކީއްވެ ލަހުން ގުޅީ..." ޑޮކްޓަރ މިލްނާ އެތެރެއަށް ވަންނަމުން ބުނެލިއެވެ. "އަހަރެމެން ނަރުސްކުއްޖާ ކައިރީ ބުނެލިން..." ފާއިޒާގެ ކޮށްކޮ އިޙުތިރާމާއެކު ޑޮކްޓަރާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ބޭބީގެ ހާލު ރަގަޅު. އެކަމަކު ހޫނުކޮށްލަން އެކޮޅަށް ގެންދަން ޖެހޭނެ...." ޑޮކްޓަރ ވާހަދެއްކިއެވެ. "އަނެއްކާ އެކޮޅުގައި ވަރަށް ގިނައިރު ވާނެތަ؟" ފާއިޒާގެ މަންމަ ދިޔާނާ ސުވާލުކުރިއެވެ. "މާގިނަރެއް ނުވާނެ." ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް "އަހަރެން ހިއެއްނުކުރަން ފައިސަލަށް އެހާފަސޭހައިން މިރަށަށް އާދެވޭނެ ކަމަށް." މިލްނާ، ފައިސަލަށް ބުނެލިއެވެ "ކީއްވެ؟... ތިހެން ތިބުނީ..." "އެއީ ފައިސަލުގެ ތިމާގެ މީހުން އެކަމަށް ނުރުހޭނެތީ." "އެމީހުން ރުހުނަސް ނުރުހުނަސް އަހަރެން ބޭނުންވާ ކަންތައް ކުރާނަން. އެކަހަލަ ކަންތައްތައް ފަހުން ހަމަޖެހޭނެ." "އެކަމަކު ގިނަފަހަރު ހަމައެއް ނުޖެހިވެސް އޮވެއެއްނު." "ތީ ރަގަޅު ވާހަކައެއް. އަހަރެންނަށް މުހިންމީ މިލްނާ. މިލްނާއާ އެކު ދިރިއުޅުން." އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. އައިޝާ ބަދަލުވެގެން އުޅޭ ގޭގެ ވެރިމީހާއަށް ކާންދިނުމަށެވެ. ދިޔަ މަގުމަތީ ފެނުނު ބޮޑު ބުޅަލެއްގެ ސަބަބުން ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުން ދެރަވެ ހުރެގެންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ ގޭގެ ވެރިމީހާގެ ގަޑިޖެހިދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. އެރަށުން ފުރައިގެން ކައިރީ ރަށަކަށް ފައިސަލާ އެކު ދާން ހަމަޖެހިފައި އޮތީމާ ބައެއް ފަހަރަށް އުފާވެ ހުރެއެވެ. އެދާ ރަށަކަށް ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ތިމާގެ މީހުންނާ ބައްދަލުކުރުމުގެ އުންމީދުގައި ހުރެއެވެ. ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ވާހަކަ ބައެއް ފަހަރަށް ފައިސަލު ދެއްކިޔަސް އެއީ ހެއްވާ ކަމެކޭ އޭރު އައިސާގެ ހިތައް އަރަމުން ދެއެވެ. ކުއްޖެއްގެ ވާހަކަ ފައިސަލް ދެއްކިޔަސް އަދި އެހާ އަވަހަށް ފައިސަލު ކުއްޖެއް ބޭނުން ނުވާކަން އާނިޔަތައް އެނގެއެވެ. މި ގޮތުގައި ހިތާމާގެ ސާލު ލައިގެން އުޅެން ޖެހިދާނެތީ އާނިޔަތު ދެރަވެއެވެ. މިހެންވެ އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. އެ ހުވަފެން ސީދާ ވީމާ މިހާރު އައިޝާ އުފާވެއެވެ. ފަސްފަހަތުން އާނިޔަތު ބަދަލު ގޭގެ ވެރިމީހާ ކަމުގައިވާ އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަކަށް ނޫނެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ބުނުމުގެ ބޭނުމުގައެއް ވެސް ނޫނެވެ. ނުބުނެ އޮތް ވާހަކައެއް އާނިޔަތު ކައިރީ ބުނުމަށްޓަކައެވެ. އުންމުކުލް ސުމް އެހާތަނަށް ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ބުނުމަށެވެ. އެ ވާހަކަ ބުނުމުން އާނިޔަތު ކިޔާނެ ވާހަކަތައް އެނގޭތީއެވެ. އެތިވަރުތައް ހިތުގައި އޭރު ސަމާސާ ވާހަކަތަކެއްކަން އާނިޔަތައް ޔަޤީންވާގޮތައް އުންމުކުލްސުމް ރާވަމުން ދާތީއެ ބޮޑުކަތީބު އާއި ފައިސަލު ވާހަކަދައްކަމުން އައި ވަގުތެކެވެ. 1 ކަތީބުގެ ގޭގައި އުޅެމުން މިލްނާޢާ ވާހަދެއްކުން 2 މިލްނާގެ ރަށްޓެހި އާނިޔަތު ފައިސަލާ އިނުމަށް ރުހުން 3 ފާއިޒާ މިކައިވެނި ކުރިޔަނުދެން މަސައްކަތް ކުރުން 1ހ ކަތީބު ފައިސަލުކައިރީ ރަގަޅަށް އެރަށުގައި އުޅެން ބުނުން 1ހ1 ފައިސަލު އެކަމަށް އެއްބަސްވުން 1ށ2 މުއާޒުއާ ކޮޅުފުށީ މީހަކު ދިމާކުރަން އުޅުން 1ނ3 މުލާޒުއާ އެ މިހާ ދެބަސްވެ އަރާރުންވުން، މިމައްސަލަ އެ ރަށު ކޯޓައް ދިޔުން "މިރަށުގައި އުޅޭއިރު ނުބައި ގޯޅިއަކުން އަޅައިގެން ގޮސްގެން ނުވާނެ." ބޮޑުކަތީބު އިބުރާހިމް، ފައިސަލު ކައިރީ ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގައި އެއްވެސް މައްސަލައެއް ނޯންނާނެ." "ތިހާ ފަސޭހައި އެއްބަސްވީމާ ހީވަނީ އަދި އެއްފަހަރު މި ކަމާ ފައިސަލާ ބައްދަލުކުރަން ޖެހޭނެހެން." "އެކަމަކު އަހަރެން މިހެރީ ތި ފަދަ ކަމެއް ނުވާނެ ކަމުގެ އުންމީދުގަ." "ތި އޮތް ޔަޤީން ކަމެއްގެ ބަލާލާނަން." އެހެން ދުވަހެއްގައި އިބުރާހިމާ، މުއާޒު ބައްދަލު ވިއެވެ. މި ދުވަހު ވެސް މުއާޒު ގެނައީ އެރަށުގައި ހަމަނުޖެހުމެއް ހިނގަން އުޅޭ ހަބަރު ލިބިގެންނެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކަން މިއުޅޭ ކަންތަކާ މުޙައްމަދު އެއްބަސްވެފައި އޮތީމަ ވަރަށް އުފާވޭ." ބޮޑު ކަތީބު އިބުރާހިމް ބުނެލިއެވެ. " އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި އިބުރާހިމް ތީ ރަގަޅު މީހެއް" "މިކޮޅަށް މުއާޒު ގެނައިރު ވެސް އެނގޭ މުޙައްމަދު އަހަރެންގެ ބަޙައް ތާއީދު ކުރާނެކަން." "އިބުރާހިމަށް އިބުރާހިމާ މެދު އަހަރެން ހިތް ރުހެންޏާ މިތަނަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ ކަން އެނގެންވާނެ." "އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." "އަހަރެން ކޮށްމެހެން އިބުރާހިމްބެ ޓެސްޓު ކުރާކަށް ނޫން މިތަނަށް އައީ އަދި އިބުރާހިމް ބެޔަށް ތަޤުދީރު ދޭކަށެއްވެސް ނޫން." ******* މުއާޒާ ކޮޅުފުށީ މީހަކު ދިމާކުރަން ރާވައިފިއެވެ. މުއާޒައް މިކަން އެނގިއްޖެއެވެ. "މިރަށުގައި އުޅޭއިރު އަހަރެމެންނަށް ބަލާލައިގެން އުޅެންވާނީ." މުއާޒާ ދިމާކުރުމުގެ ރާގެއްގައި ރިލްވާނު ބުނެލިއެވެ. "ނުބައި ގޯޅިއަކުން އަހަރެން އަޅަން އުޅެނީގެން ކަލެއަށް ހީވަނީތަ؟" މުއާޒު ސުވާލުކުރިއެވެ. "ނުބައި ގޯޅިއަކުން އަޅައިގެން ގޮސްގެން ނުވާނެ." މުއާޒުގެ ބުރަކަށީގައި ހިފާފައި ކޮށްޕާލިއެވެ. "ތިއީ ކޮންކަމެއް" މުއާޒު ބުނެލިއެވެ. "ތިހެން ތިކަން ކުރީމަ އަހަރެންނަށް ހޮސްޕިޓަލުގަ އެނދުމަތިވާން ޖެހިދާނެ" "މި ކަމުގައި މުއާޒުގެ ނުލަފާކަން އެބަހުރި." "އެއްވެސް މީހަކު ކުރާކަހަލަ ކަމެއް ނޫން ތީ...." މުއާޒު ބުނެލިއެވެ. "މައްސަލައެއް ޖައްސަން ބޭނުންވާ ފަރާތެއްގައި މައްސަލަޖައްސާ" ރިލުވާނު އަނެއްކާވެސް މުއާޒުގެ ބުރަކަށީގައި ހިފާ ކޮށްޕާލިއެވެ. "ރިލުވާނުގެ މައްސަލައެއް ޖެއްސުން ފަދަ ކަމެއް ކޮށްފައި މިހާތަނަކަށް ނޯންނާނެ." މުއާޒު ބުނެލިއެވެ. ****** ރިލުވާނު ވާހަކަ ކިޔައިދެން ޖެހިގެން އައިދުވަހު ދަންވަރު ވަގުތުގައި ޖިންނި، އާނިޔަތު ކައިރިއަށް އައެވެ. "ތިހާ ފަސޭހައިން ރިލުވާނު ދޫނުކޮށްލާ" ޖިންނި ދަންވަރު ވަގުތެއްގައި އާނިޔަތު ނިދާފައި އޮތް ކޮޓަރީގެ ތެރެއަށް ވަނެވެ. "އަނެއްކާ ކިހިނެތްވީ؟" ނިދާފައި އޮވެފަ އާނިޔަތު ދިޔައީ ސިއްސައިގެންނެވެ. "މުއާޒު ގުޅިގެން އުޅެން ރިލުވާނާ އެއްބަސްވީމާ ރިލުވާނު ގައިގަ ޖެހީ." އެއްބަސްވީމާ ހީވަނީ އަދި އެއްފަހަރު މި ކަމާ ފައިސަލާ ބައްދަލުކުރަން ޖެހޭނެހެން." "އެކަމަކު އަހަރެން މިހެރީ ތި ފަދަ ކަމެއް ނުވާނެ ކަމުގެ އުންމީދުގަ." "ތި އޮތް ޔަޤީން ކަމެއްގެ ބަލާލާނަން." އެހެން ދުވަހެއްގައި އިބުރާހިމާ، މުއާޒު ބައްދަލު ވިއެވެ. މި ދުވަހު ވެސް މުއާޒު ގެނައީ އެރަށުގައި ހަމަނުޖެހުމެއް ހިނގަން އުޅޭ ހަބަރު ލިބިގެންނެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކަން މިއުޅޭ ކަންތަކާ މުޙައްމަދު އެއްބަސްވެފައި އޮތީމަ ވަރަށް އުފާވޭ." ބޮޑު ކަތީބު އިބުރާހިމް ބުނެލިއެވެ. " އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި އިބުރާހިމް ތީ ރަގަޅު މީހެއް" "މިކޮޅަށް މުއާޒު ގެނައިރު ވެސް އެނގޭ މުޙައްމަދު އަހަރެންގެ ބަޙައް ތާއީދު ކުރާނެކަން." "އިބުރާހިމަށް އިބުރާހިމާ މެދު އަހަރެން ހިތް ރުހެންޏާ މިތަނަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ ކަން އެނގެންވާނެ." "އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." "އަހަރެން ކޮށްމެހެން އިބުރާހިމްބެ ޓެސްޓު ކުރާކަށް ނޫން މިތަނަށް އައީ އަދި އިބުރާހިމް ބެޔަށް ތަޤުދީރު ދޭކަށެއްވެސް ނޫން." މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރެވުމެއްގެ ދަށުން ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ނަން އައިޝާ ސާހުގެ ނަން ސުލޭމާނު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް 29 "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރެވުމެއްގެ ދަށުން ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ނަން އައިޝާ ސާހުގެ ނަން ސުލޭމާނު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް 29 "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރެވުމެއްގެ ދަށުން ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރެވުމެއްގެ ދަށުން ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "އަހަރެން އެހެން މިޙަކާ އިންނަން މި ފާއިޒާގެ ނަން އައިޝާ ސާހުގެ ނަން ސުލޭމާނު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް 29 "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ފައިސަލްގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ." "އާނ." "އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން." "އެއީ ކީއްވެ؟" "ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." "ކަލޭމެންނަށް އަހަރެމެންގެ ސަބަބުން ހިތާމަވެރި ކަމެއް ލިބެންޏާ ހަދާނީ ކިހިނެތް؟" "އަހަރެމެން އުޅޭނީ އެވަރު ވިސްނައިގެން." "އެކަމަކު ވަގުޖެހޭއިރު އޮންނާނީ ނުވިސްނިފަ." "އެހެން ތިބުނީ ކީއްވެ؟" "އެހެން މިބުނީ ބައެއްފަހަރު އަހަރެމެން ކަންތައް ކުރާއިރު އެހެން ވާތީ." "އެކަމަކު... އެކަމަކު..." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. ޖިންނިއާ ސިއްރުން އެދައްކާ ވާހަކަތައް އުންމުކުލްސުމްއަށް ނޭންގޭނެކަން އައިޝާއަށް އެނގެއެވެ. ހަމަޖެހިލައިގެން އެތާގައި އައިޝާ އިނަސް އެގޭގައި އުޅެނީ ހިންހަމަ ކުޑަކޮށް ޖެހިގެނެއް ނޫނެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް." "އަހަރެން އެފަދަ ކަމެއް ނުކުރާނަން." " އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރެވުމެއްގެ ދަށުން ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ނަން އައިޝާ ސާހުގެ ނަން ސުލޭމާނު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް 29 "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރެވުމެއްގެ ދަށުން ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ނަން އައިޝާ ސާހުގެ ނަން ސުލޭމާނު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް 29 "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ." "އާނ." "އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން." "އެއީ ކީއްވެ؟" "ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." "ކަލޭމެންނަށް އަހަރެމެންގެ ސަބަބުން ހިތާމަވެރި ކަމެއް ލިބެންޏާ ހަދާނީ ކިހިނެތް؟" "އަހަރެމެން އުޅޭނީ އެވަރު ވިސްނައިގެން." "އެކަމަކު ވަގުޖެހޭއިރު އޮންނާނީ ނުވިސްނިފަ." "އެހެން ތިބުނީ ކީއްވެ؟" "އެހެން މިބުނީ ބައެއްފަހަރު އަހަރެމެން ކަންތައް ކުރާއިރު އެހެން ވާތީ." "އެކަމަކު... އެކަމަކު..." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. ޖިންނިއާ ސިއްރުން އެދައްކާ ވާހަކަތައް އުންމުކުލްސުމްއަށް ނޭންގޭނެކަން އައިޝާއަށް އެނގެއެވެ. ހަމަޖެހިލައިގެން އެތާގައި އައިޝާ އިނަސް އެގޭގައި އުޅެނީ ހިންހަމަ ކުޑަކޮށް ޖެހިގެނެއް ނޫނެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް." "އަހަރެން އެފަދަ ކަމެއް ނުކުރާނަން." " އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރެވުމެއްގެ ދަށުން ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ނަން އައިޝާ ސާހުގެ ނަން ސުލޭމާނު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް 29 "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރެވުމެއްގެ ދަށުން ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ނަން އައިޝާ ސާހުގެ ނަން ސުލޭމާނު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް 29 "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ." "އާނ." "އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން." "އެއީ ކީއްވެ؟" "ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." "ކަލޭމެންނަށް އަހަރެމެންގެ ސަބަބުން ހިތާމަވެރި ކަމެއް ލިބެންޏާ ހަދާނީ ކިހިނެތް؟" "އަހަރެމެން އުޅޭނީ އެވަރު ވިސްނައިގެން." "އެކަމަކު ވަގުޖެހޭއިރު އޮންނާނީ ނުވިސްނިފަ." "އެހެން ތިބުނީ ކީއްވެ؟" "އެހެން މިބުނީ ބައެއްފަހަރު އަހަރެމެން ކަންތައް ކުރާއިރު އެހެން ވާތީ." "އެކަމަކު... އެކަމަކު..." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. ޖިންނިއާ ސިއްރުން އެދައްކާ ވާހަކަތައް އުންމުކުލްސުމްއަށް ނޭންގޭނެކަން އައިޝާއަށް އެނގެއެވެ. ހަމަޖެހިލައިގެން އެތާގައި އައިޝާ އިނަސް އެގޭގައި އުޅެނީ ހިންހަމަ ކުޑަކޮށް ޖެހިގެނެއް ނޫނެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް." "އަހަރެން އެފަދަ ކަމެއް ނުކުރާނަން." " އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރެވުމެއްގެ ދަށުން ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ނަން އައިޝާ ސާހުގެ ނަން ސުލޭމާނު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް 29 "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. "ތިބުނީ ތެދައް. އިންސާނުން ފަދައިން ހެއްދެވި ފަރާތް ވާކަމަށް އަހަރެމެން ވެސް ޤަބޫލުކުރަން. އަހަރެމެން ތިބެނީ އެ ފަރާތައް ބޯލަނބައިގެން." ޖިންނި މަސައްކަތްކުރީ ޖިންނިންގެ ރަގަޅު ކަން ހާމަކުރެވޭތޯއެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނިންނަކީ ވެސް ވަރަށްރަގަޅު ބައެކޭ ދޯ!" ފާއިޒާ، ޖިންނީގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ހިސާބަކަށް ހައިރާން ވިއެވެ. ސަބަބަކީ މީގެ ކުރީގައި ޖިންނިންނާ މެދު ގޯސްކޮށް މާބޮޑަށް ވިސްނިފައި ވާކަން ހަނދާންވުމެވެ. އެހެންވެ ޖިންނިއަށް އެކަން ނޭންގޭތޯ މަޑުމައިތިރި ވެލިއެވެ. "އާނ އެހެން. ޖިންނިން އިންސާނުން ފަދައިން ލޯބީގެ މައިދާނުގައި ވެސް ކުޅޭ ރޯލު ދަށެއް ނުވާނެ. ހަށިގަނޑުން ލޭ ކޮށާލައި ފަސޭހައިން އެ މައިދާނަށް ހަވާނަފުސު ގެއްލުވައެއް ނުލާނެ. ޔަޤީނުންވެސް ކެތްކޮށްގެން ކެއްތެރި ކަމާއިއެކު ފިޔަވަޅު އަޅާނީ. މިއީ އިންސާނުނަށް ކުރާ މަލާމާތެއް ނޫން." ޖިންނި ޖޯޝާއިއެކު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ ދެރަވެދާނޭ ހިތަކަށް ނާރައެވެ. "އެހެންވީމާ " "އެހެންވީމާ ޖިންނިންތީ ވަރަށްރަގަޅު ވައްޓަފާޅިއެއް ގެންގުޅޭ ބައެއްދޯ. އަހަރެމެން އިންސާނުން ތިކަމާ ދެރަވެ ހިތާހިތުން ހަސަދަވެރި ވަން. ޔަޤީނުން ވެސް އެހެނެއްކަމަކު ޖިންނިންނަށް އެކަމާ ގެއްލުމެއް ދިނުމަށް ނުރާވާނަން. އެއަށްވުރެ އަހަރެމެން މާ ހެޔޮވާނެ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ޖިންނީގެ ބަހަށް ތާއީދު ކުރުމަށެވެ. ދެން ޖިންނި ބުނާ އެއްޗެއް ބަލާލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އިތުރަށް ޖިންނިއާ ދައްކާ ވާހަކަ އޮމާންކޮށްލައި އަދިވެސް ބޮޑަށް ވާހަކަ ދިގު ދެއްމުމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ފާއިޒާ ލަސްލަހުން ވާހަކަދައްކާތީ އަހަރެންނަށް ހުތުރު އެއްޗެއް ބުނަންއުޅޭ ކަމަށް. އެކަމަކު މި ފިޔަވަޅު މަތިން ގުޑިނުލާހާ ހިނދަކު ފާއިޒާއަށް މަށާ އިދިކޮޅަށް އެއްޗެއް ނުބުނެވޭ ފަދަ އެއްޗެއް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައި ރަށްކާކޮށްފައި އޮންނާނެ." މިޖިންނި ވެސް ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ފަންޑިތަވެރިކަން ދަންނަ ވާހަކަ ފާއިޒާއަށް އަންގާލިއެވެ. އެއީ ގެއެއްގެ ގޭތެރެކަމުން އެ ގޭގެ ހުރުމަތްތެރިކަން ނުކެނޑޭފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ލިބިފައިވާ ބާރެއްގެ ވާހަކަދެއްކުން އެއީ ކުށެއް ނޫންކަން މި ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިރު އަރައިފިއެވެ. އޭރު ފަތިސްވަން އުޅޭތީ ފާއިޒާ ކައިރިން ޖިންނި ގޮސްފިއެވެ. ފައިޒާގެ ނަސީބު ރަގަޅުކަމުން ފާއިޒާއަށް އެއްވެސް ތުރާލެއް ނުވެއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ހުންއައުން ފަދަ ކަމެއް ވެސް އެންމެ ކުޑަމިނުން ނެތެވެ. ހިތުގައި ރޭވިގޮތައް ކަންތައްތައް ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ކުރެވުނީތީ ފާއިޒާ އުފާވިއެވެ. ދެން އަނެއްކާވެސް ފާއިޒާ ވިސްނަން ފެށީ ފަޒުނާގެ ފަރާތުން ކަންތައްތައް ކުރިމަތިވާނެ ގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ފާއިޒާގެ ލޮލުން ކިތައް ކަރުނަތިކި އެ ދުވަހު ވެއްޓޭނެ ބާވައޭ ފާއިޒާ ހިތައްއެރިއެވެ. ފާއިޒާގެ ގާތް އެކުވެރިއެއް އެރަށުގައި ނެތުމުން އެބައި ފުރިހަމަކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދުވެސް ފާއިޒާ ވިސްނިއެވެ. ޔަޤީނުން ވެސް ދިރިހުއްޓައި ވަޅެއް ނުލނޭ ފާއިޒާގެ ހިތައްއެރިއެވެ. ނުރޯން ހުއްޓައި ރޮވޭގޮތް އެވަގުތު ވުމުން ހެދުމުން ލޯކައިރިން ފައިބާފާ ކަރުނަ ތިކިތައް ފުހެލިއެވެ. 1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރިއަށް އަޔުން 2 ފަޒުނާ، ފާއިޒާ އެގެއިން ނެރެލުން 3 ފާއިޒާ ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތިގެން އުޅުން 1ހ ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ކަޅި އަޅާލުން 2ށފަޒުނާ، ފާއިޒާ ކައިރީ އެގޭ މަސައްކަތް ކުރާގޮތް ކަމުނުދާ ވާހަކަ ބުނުން 3ނފަޒުނާ މީހެއް ކައިރީ ފާއިޒާގެ ވާހަކަދެއްކުން 1ހ1 ފަޒުނާ، ފާއިޒާއާ ބާރަށް ވާހަކަދެއްކުން 1ހ2 ފާއިޒާ މަސައްކަތް ކުރަނީ ރަގަޅަށްތޯ ފަޒުނާ ފާރަލުން "އިތުރަށް ވަގުތު ދުވާލައި މިގޭ މަސައްކަތް ނުކުރަން ފަތްޖެހެނދު މަތީ އޮންނާނެ ކަމެއްނެތް. ހަމަމިހާރު ތެދުވޭ." ފަޒުނާ، ފާއިޒާ ފަތްޖެހެނދުން ބޭރުކޮށްލަން ހިފިއެވެ. "ތިހެން ނަހަދާ!... ތިހެން ނަހަދާ!..." ފާއިޒާ ސިއްސައިގެން ދިޔައެވެ. "އަހަރެންނަށް ކޮށްމެހެން އަމުރުކުރާނެ ކަމެއްނެތް. އަހަރެންމީ ފާއިޒާ ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބުދެއް ނޫން. މައިމީހާ މިރަށަށް ފޮނުވައި އެލީ ނުލަފާ ކަމެއް ހުރީމައެއްނު." ފަޒުނާގެ ދެލޯ ފާއިޒާއާ ދިމާލަށް ބޮޑުކޮށްލިއެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ފާއިޒާ އެއީ އިންސާނެއް ކަމަށް ނުބަލާ ކަހަލައެވެ. ފާއިޒާގެ ދެލޮލުން އަންނަ ކަރުނަ ވެސް ނުފެންނަ ކަހަލައެވެ. "އަހަރެން ވެސް މީ އިންސާނެއް. ވަލު ޖަނަވާރެއް ނޫން. އަހަރެން ކިބާގައި ވެސް އެހެން އިންސާނުންގެ ކިބާގައި ހުންނަ ކަރާމަތްތެރިކަން ހުންނާނެ." ފާއިޒާ ހިތްވަރުކޮށްފައި ލަސްލަހުން ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ފަޒުނާ، ފާއިޒާއަށް ނޭންގި ހުއްޓައި ދޭނީ ކޮށްފަދަ ބަހުގެ ހަމަލައެއް ކަން ނޭންގިހުރެއެވެ. "މާ ބޮޑަށް ދީނުގެ ވާހަކަ އަހަރެން ކައިރީ ދައްކާނެ ކަމެއްނެތް. މިގޭގައި އުޅޭނަމޭ ހިތު އޮތިއްޔާ އަވަހާ ގޮސް ތެލިތައް ދޮވޭ. މީހުންނަށް އަދަބު އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ކަންފުޅެއް ނެތް މީހުން އުޅެންޖެހޭނީ ގުލާނު ކޮށްދީގެން." ފަޒުނާ ބޭނުންވީ އަވަހަށް އެތަނުން ފާއިޒާ ފޮނުވާލުމަށެވެ. ފާއިޒާ ބަދަލު އައިޝާގެ ނަން ސާހުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ނަން މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓިއްސެއް ދާއޫދު ފަޒުނާގެ ނަން އުންމުކުލްސުމް އައިޝާ އަވަސް އަވަހަށް ބަދިގެ ފަރާތައް ދިއުމަށްޓަކައި ހިނގައިގަތެވެ. ގަނެފައިވާ ބިރެއްގެ ބޮޑުކަމުންނެވެ. ލަސްކޮށްފި ނަމަ އެރަށުން ފުރައިގެން ގޮސް މައިންބަފައިންގެ ބަސް ޤަބޫލުނުކުރާ ކުއްޖެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހިދާނެތީއެވެ. އައިޝާގެ ހިނގުމުގައި ހާނސްކަންވެސް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހާނސް ކަމަށް ލުޔެއް ލިބުނީ މުޙައްމަދުގެ ހުވަފެނެއް މަތިން ހަނދާންވުމުންނެވެ. މުޙައްމަދުގެ ރަށްޓެހި ދާއޫދުއާއެކު މާލެ އައިސް، މާލެއިން ކޮޅުފުއްޓައް އައިތަން އެ ހުވަފެނުގައި ފެނިފައި ވާތީއެވެ. މިމަންޒަރު އައިޝާއަށް ފެނިފައި އައިޝާ، މުޙައްމަދު ނޭންގޭކަމަށް ހަދައިގެން އުޅޭތީއެވެ. މިދަތުރުގައި މުޙައްމަދު އައިސް އުޅުނީ އެރަށު ކުޑަކަތީބުގެ ގޭގައެވެ. ފަސްފަހަތުން އުންމުކުލްސުމް އައީ އައިޝާ ކަންތައްކުރަނީ ފަރުވާކުޑަކޮށްތޯ ބެލުމަށެވެ. އިތުރަށް އުންމުކުލްސުމް، އައިޝާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެއް ނުބުނެ ކެތްކޮށްލައިގެން ހުރީ ފަހުން ކިޔާނެ އެތިވަރުތައް ހިތުގައި ރާވަމުން ދާތީއެވެ. އެހެންދުވަހެއްގެ ރޭގަނޑުގެ ވަގުތެކެވެ. އައިޝާއަށް ނުނިދި އޮށްވައި ދަންވަރު ވެއްޖެއެވެ. މިވަގުތު އައިޝާއަށް ކުރެވެމުން ދިޔައީ ޖިންނި އައިސްދާނެ ކަމުގެ ހިޔާލެވެ. ޖިންނި އައިއްޔާ ޖީންނީގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މުޙައްމަދުގެ ވާހަކަދައްކާނެ ކަން އެނގެއެވެ. "އައިޝާ... އަހަރެންނަށް ހީވަނީ އައިޝާއަށް ނުނިދި އުނދަގޫ ތިވަނީ މުޙައްމަދު، އައިޝާ ކައިރިއަށް ނާންނާތީހެން." ޖިންނި އައިސް އައިޝާ އޮތް ގޭތެރޭގެ ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓުނެވެ. އެއްވެސް ވަރަކަށް ޖިންނި އަޔުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ނެތެވެ. ޖިންނިއަށް އައިޝާ ވަރަށް ގާތް ރަޙުނަތްތެރިއަކަށެވެ. "ތީގެ މާނަ އަހަރެންނަށް ވިސްނިއްޖެ!" އައިޝާ ޙައިރާންވީ ޖިންނި އަވަހާ އެ ދެމީހުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިއާ އިންނަން ބޭނުންވާތީއެވެ. "ތި ބުނީ ކީކޭ..." ޖިންނީގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ޖިންނި ހީކުރިގޮތާ ހިލާފައް އައިޝާގެ ވިސްނުން ހުރެދާނެ ކަމަށްޓަކައެވެ. "އަހަރެނަށް ހީވަނީ އަހަރެމެންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ދަރިފުޅު ބޮޑު ނުވެގެން ޖިންނި ލަސްވެގެން އުޅޭހެން. ލަހުން އެކަންތައް ވިޔަސް ޖިންނިއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ. ޖިންނިއަށް ދެރަގޮތެއް ދިމާނުވާ ގޮތް އަހަރެމެން ވިސްނާނީ." އައިޝާގެ ވާހަކާގައި އެކުލެވިގެން ވަނީ ޙަމްދަރުދީގެ ޝުއޫރުތަކެވެ. ޖިންނި އިންސާނަކަށް ނުވިޔަސް އެންމެރަގަޅު ކަން ޤަބޫލުކުރާ ސިފަތަކެވެ. "ތިވާހަކަތަކުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް އާވެއްޖެ. އަހަރެން މީގެފަހުން ޙާއްސަ އިޙުތިރާމެއް އައިޝާއަށް ބަހަށްޓާނަން. ޔަޤީން ކަން މިދެނީ އަހަރެންގެ ފަރާތުން އައިޝާއަށް ގެއްލުމެއް ނުވާނެ." ޖިންނި ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ދެން... މުޙައްމަދު މިރަށަށް ގެންނަން ހަދާނީ ކިހިނެތް؟ އަހަރެނަން ހީނުވޭ އެއީ އެހާ ފަސޭހަކަމެއްހެން. މުޙައްމަދުގެ އެކުވެރިން މަގޫދޫގައި ވަރަށް ގިނަވާނެ. ދެންއަނެއްކާ އޭނަ ކުރަމުން އަންނަ ވިޔަފާރިއަށް ބުރޫ އަރާފާނެ." އައިޝާ ބޭނުންވި ޖިންނިއަށް އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވައި ދިނުމަށެވެ. ޖިންނީގެ ރޭވުންތައް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދުއާ ވާހަކަދައްކާނަން. އަހަރެންގެ ހިޔާލުގައި މުޙައްމަދު މިކޮޅަށް ގެނައުން މާކަ އުނދަގުލެއް ނުވާނެ. އަހަރެން ހުންނާނީ އެތެރެފުއް ފަދައިން ބޭރުފުއް ރީތިކޮށްގެން ސީދަލަށް." ޖިންނިއަށް އޮތް ޔަޤީންކަން ޖިންނި ހާމަކުރިއެވެ. ދަރިންގެ ދަރިންނަށް އަދި ދަރިފަސްކޮޅަށް ގުޅުން އޮންނަން ރާވާތީ އުފާވެ ހުރެއެވެ. "އަހަރެން މުޙައްމަދައް ސިޓީއެއް ފޮނުވިއްޔާ ކިހިނެތްވާނެ؟ އެހެން މިބުނީ މުޙައްމަދާ ގުޅޭނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތީމަ." އައިޝާ ވާހަކަދެއް ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "ކޮށްމެހެން އަދި އެހާއަވަހާ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމެއްނެތް. ލަސްލަހުން ކަންތައްތައް ގެންދަން ހިޔާލު ބަހަށްޓަންވީ. އިންތިހާއަށް ހިތުގައި ބާއްވަންވީ އުންމުކުލްސުމްގެ ފަރާތުން ލިބޭ އުނދަގޫތަކުގެ ބަދަލު އުންމުކުލްސުމްއަށް ލިބޭނެ ކަމަށް." ޖިންނި ބޭނުންވީ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ވާހަކަދައްކާ މަޢުލޫ ބަދަލުކޮށްލުމަށެވެ. "ކީއްވެ... އުންމުކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކަން ތި ފެށީ. ޖިންނިއަށް އެކަންތައް އެނގުނީ ކިހިނެތް. އަހަރެންގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ އައިސްދާނެތީ އެ ވާހަކަ ނުދައްކަން މި ހުންނަނީ." އައިޝާ އަށް ވިސްނުނީ ކުލްސުމްގެ ވާހަކަދައްކާ ނަމަ އެ ގެއިން ނުކުންނަން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ. އެރަށުގައި ވަންނާނެ ގެއެއް ނެތި އެ ވާހަކަދެއްކުން ބުއްދިވެރި ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެރަގޮތެއް ވެދާނެ ކަމަށް ކުރިޔާލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. ވާހަކަދެއްކިއެވެ. ****** އާދުވަހަކަށް ހެދުނުވުމުން ފަޒުނާ ތެދުވުމުގެ ކުރިން ރަށުތެރެ ބަލާލަން ފާއިޒާ އަވަސްއަވަހަށް މޫނު ދޮވެލައިގެން ނުކުތެވެ. ބޭނުންވަނީ ރަށުގެ މަންޒަރު ހިތުތެރޭގައި ކުރަހާލުމަށެވެ. ދިމާވާ މީހެއްގެ މޫނުމަތިން އެ ހުންނަ ތާޒާ ކަމެއްގެ މިންވަރު ދެކިލުމަށެވެ. ބަރުބާދު ވަމުންދާ ފާއިޒާގެ ހަޔާތައް ފިނިކަމެއް އެރަށުގެ މީހެއްގެ ހިޔަނި އެޅިގެން ވިޔަސް ލިބޭތޯއެވެ. އަޑުއަހާލަން ފަސޭހަ ބަހެއް މީހެއްގެ ފަރާތުން އިވުނަސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑުވަރު ކަމުގައި ފާއިޒާ ދެކެއެވެ. މިފަދަ ކަމަކުން އެރަށުގެ ރަށްޔިތެއްގެ ހިތުގައި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ ފާއިޒާއާ ދޭތެރޭގައި އުފެދުމަކީ ފާއިޒާ ބޭނުންވާ ގޮތެވެ. އައިޝާ ހާންސް ކަމެއްގެ ތޭރޭގައި ހުރެ ބަދިގެ ފަރާތައް ހިނގައިގަތެވެ. މަރުވުމަށްވުރެ އެ ގޭގައި ގުލާނުކޮށްދީގެން އުޅުން ވެސް ރަގަޅު ކަމުގައި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއްވެސް ހާލެއްގައި ފުރައިގެން މަގޫދުއަށް ގޮސްފިނަމަ މައިންބަފައިންގެ ބަސްނޭހި ކަމުގެ އިލްޒާމު ބޮލުގައި އެޅި އައިޝާގެ ޙަޔާތައް ހީނުކުރާ ފަދަ ލޮޅުންތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް އައިޝާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. ރޭވުމެއްގެ ދަށުން އައިޝާއަށް ލަނޑެއް ދިނަ ނުދިނުމަށްޓަކައެވެ. އެފަދަ ކަމަކަށް ފާއިޒާ ހިނގަމުން ދިޔައިރު ފާއިޒާ ހުރީ ހިސާބަކަށް ބަނޑުހައި ވެފައެވެ. މި ހިއްދަތި ކަމަށް ލުއިކަމެއް ލިބުމަށް ފެނުނު މަންޒަރަކީ ސުނާމީގައި ހާލުޖެހިގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުން ކޮޅުފުއްޓައް ބަދަލުވެފައިވާ 600 ވަރަކަށް މީހުން ކޮޅުފުށީ އޮފީސް ކައިރީ ސަފުހަދާފައިވާ މަންޒަރެވެ. ފާއިޒާ ވެސް ލަހެއްފަހެއް ނެތި ލިބިފައިވާ ނިކަމެތިކަން އިޙުސާސްވެފައި އެ ސަފައް އެރިއެވެ. "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟" ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. "ރަގަޅީ އަދި އެހަށް މަޑުކުރިއްޔާ. ޖިންނި އަހަރެންނާއި ސާހުގެ ފަރާތުން ފައިދާއަކަށް ބޭނުންވާއިރު އަހަރެމެންގެ ބޭނުންތައް ވެސް ޙާސިލް ވާނެޖެހޭނެ." ފާއިޒާ، ޖިންނިއަށް ބުނެލިއެވެ. "ތި ކަމުގަ އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނޯންނާނެ." ޖިންނި ޔަޤީންކަން ދިނެވެ. "އަހަރެން މިހެން މިބުނީ ރޭވުމަކުން ޖިންނިއަށް ލަނޑެއްދޭކަށެއް ނޫން. އެއްވެސް އިރެއްގައި އަހަރެންމީ މީހުންނަށް ލަނޑުދީ އުޅުނު މީހެއް ނޫން. ދެން އަނެއްކާ ޖިންނި ތީ އަހަރެންނަށްވުރެ ބާރުގަދަވާނެ މަޙުލޫގެއް ކަމަށް އަހަރެން ދެކެނީ." ޖިންނި، ފާއިޒާއަށް ވުރެ ބާރުގަދަވާނެ ކަން ޔަޤީން ނުވެހުރެ ފާއިޒާ ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަހަރެންގެ ބާރާއިމެދު ފާއިޒާއަށް އެހާ ޔަޤީންކަން އޮވޭތަ؟" ޖިންނި ސުވާލުކުރިއެވެ. "ތި ކަމަކާ އަހަރެން ސައްކެއް ނުކުރަން. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ، ޖިންނިންނަށް ސިހުރު، ފަންޑިތަ ހަދާ އިންސާނުން އުޅޭ. އޭގެ މިހަކާ ތި ޖިންނިއާ ކުރިމަތިލައިފި ނަމަ ތި ޖިންނިއަށް ވާނެގޮތެއް ނޭންގޭ." ފާއިޒާ ބޭނުންވީ ފާއިޒާއަށް އެނގޭ މައުލޫމާތެއް ޖިންނިއަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށެވެ. "ތި ކަހަލަ ކަންތަކާމެދު ދުނިޔެއަށް އައިރު ބައެއްފަހަރު ވިސްނިން. އެކަމަކު ތި ކަންތައް ކަމަކަށް ނަހަދަން. އަހަރެން ބެލީ މި ބިމުގައި ފައިޖައްސާލައި ފާއިޒާ ކަހަލަ ކުއްޖަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭތޯ." ޖިންނި ބޭނުންވީ ފަންޑިތަ، ސިހުރު ދެކެ ބިރުނުގަންނަ ވާހަކަ ބުނުމަށެވެ. "ތީގެ މާނައަކީ ޖިންނި ބިރެއްނުގަނެޔޭ ދޯ. އިންސާނުން ދެކެ." ފާއިޒާ ބުނަން ބޭނުންވި އެތި ބުނެލިއެވެ. ދާސިއާ، ދަދުވަރާ ވާހަކަދައްކަމުން ދިޔައެވެ. ދާސިއާ ބުނަމުން ދިޔައީ ދަދުވަރުގެ ފަރާތުން 3 ދަރިން ބޭނުންވާ ވާހަކައެވެ. " 3 ކުދިން އަހަރެންނަށް މަދު........" ދަދުވަރު، ދާސިއާއަށް ބަލާލިއެވެ. "ތިހެން ތިބުނީ ކީތްވެ؟......." ދާސިއާ އަހާލިއެވެ. "ހިނގާ ތި ވާހަކަ ބާއްވާފާ އިންޑިޔާއަށް ފުރަން އޮތް ދަތުރުގެ ވާހަކަދައްކަމާ......." ދަދުވަރު ބޭނުންވީ މިދަތުރުގައި ދާސިއާ ގޮވައިގެން ދިއުމަށެވެ. ދަދުވަރު، ދާސިއާއާ މިގޮތައް ވާހަކަދެއްކީ އެއްވެސް އޮޅުމެއް ނެތި އަމާން ދަތުރަކަށް ވާނެތީއެވެ. މަކުނުދުއަށް ދިޔަ ދަތުރުގައި ދާސިއާ ނުގެންދެވުނީ ސުރަށްޔާގެ ކުޓުވުމުގެ ސަބަބުން ކަން އެވަގުތު ދަދުވަރު ހަނދާންވިއެވެ. "ދަދުވަރު ކިހާދުވަހަކަށް ތި ދަތުރު ތިދަނީ؟" ދާސިއާއަށް ވިސްނުނީ ދަދުވަރާ ކައިވެނީގެ ގޮތުން ނުގުޅިހުރެ އެ ދަތުރު ދިޔުން ރަގަޅު ނޫން ކަމަށެވެ. "ގާތްގަނޑަކަށް ވާނީ 15 ދުވަސް........" ދަދުވަރު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އަދި ނާހާ މިހުންނަނީ، ތި ދަތުރުގައި ގެންނަ މުދަލުން ކިހާ ދުވަހަކާ ވާނެތަ؟........" ދާސިއާ ހަމަހިމޭން ވެލަމުން އަހާލިއެވެ. "މަހެއް ދުވަސްކޮށްފައި އަނެއްކާ މުދާކޮޅެއް ބަލައި ދާންޖެހޭނީ." ދަދުވަރުއަށް ހީވީ މިހާރު އެދައްކާ ވާހަކައިން އެދަތުރު ނުދާނެ ކަމަށެވެ. ފަހަރެއްގައި ދެން އަންނަ ދަތުރުގައި ދާނެ ކަމަށެވެ. "އަހަރެންގެ ހިތައްއަރާ...... އަހަރެމެންގެ ކައިވެންޏައް ފަހު އަހަރެމެންނަށް ދުނިޔެއަށް ކިހާވަރެއްގެ ލޯބީގެ މަންޒަރެއް ދެއްކޭނެ ބާވައޭ. އެހެން މިބުނީ އިންތިހާއަށް ދަދުވަރު ދެކެ އަހަރެން ލޯބި ވާތީ. އަހަރެންނަށް އެނގޭ ދިރިއުޅުމުގައި ލޯތްބާ އެއްވަރަށް އެހެން އަމަލުތައް ވެސް ކުލަގަދަކޮށް ދައްކަން ޖެހޭނެ ކަން. އެއީ އަހަރެމެން ދިރިއުޅުމުގައި ރަގަޅު ގޯޅި އަޅަން ބާނުން ވާނަމަ. ރަގަޅު ގޯޅި އަހަރެމެންނަށް އެޅޭނީ ހަމަހޭގައި ތިބެ." ދާސިއާގެ ހިޔާލުތައް ތަނަވަހެވެ. ދާސިއާގެ ރޭވުންތެރިކަން ވެސް ފުރިހަމައެވެ. "އަހަރެންނަށް ހީވޭ މިދައްތުރަށް ފަހު ލަކުޑި ބަލާ ބޭރަށް ދަތުރެއް ކުރަން ޖެހޭނެހެން. އެހެން މިބުނީ ބައްޕަ ބަޔަކު މީހުންނަށް ލަކުޑިތަކެއް ގެންނަން ހަމަޖައްސާފައި އޮތީމާ." ދަދުވަރު ބޭނުންވީ ދާސިއާއަކީ ދަދުވަރުގެ ވާން އުޅޭ ހަޔާތުގެ ބައިވެރިޔާއަށް ވާތީ، ދާސިއާ ދެކެ ވާ ލޯބި ހަމަޖެހޭ ގޮތަކަށް ބޭއްވުމަށްޓަކައި ދާސިއާއަށް ދަދުވަރުގެ ހުރިހާ ހަރަކާތްތަކެއް ކިޔާދެމުން ގެންދިއުމަށެވެ. "އަހަރެންނަށް ހީވޭ ތި ދަތުރުގައި އަހަރެން ގައިގާ ނަސީބު ހުރިއްޔާ ދެވޭނެހެން......." ދާސިއާ، ދަދުވަރާ ހަތަރުކަޅި ހަމަކޮށްލިއެވެ. ދެން އެއްވެސް މީހަކަށް ދާސިއާ އާއި ދަދުވަރުގެ ގުޅުން ފުނޑުފުނޑުކޮށް ނުލެވޭނެ ކަހަލައެވެ. ދާސިއާއަށް އެ ގުޅުމަށް ފުރިހަމަ ޔަޤީން ކަން އޮތް ކަހަލައެވެ. "އަހަރެންނށް ހީވެއްޖެ ތިކަހަލަ ވާހަކައެއް ދާސިއާ ބުނެފާނެހެން. އަހަރެންނަށް ހީވޭ ދާސިއާ ރަސްގެތީމަށް ދާން ފުރުމުގެ ކުރިން ކާރު ބުރެއް އަޅާލެވޭނެހެން. އެހެން މިބުނީ އަހަރެންގެ ރަށްޓިއްސެއް މިއަދު ހަވީރު އޭނަގެ ކާރު ހިފައިގެން ދުއްވާލަން އަންނާނެތީ......" ދަދުވަރު ބޭނުންވީ އެއްގޮތަކުން ނުވިއްޔާ އަނެއް ގޮތަކުން ދާސިއާ ހިންހަމަޖައްސައި ދިނުމަށެވެ. "އަހަރެން ނުބުނެ އަދި މިއުޅެނީ މި ފިހާރާގެ މުދާ އެހެން ފިހާރައަކަށް ބަދަލުކުރަން. މިތަން ހުސްކުރަން މިޖެހެނީ ގޭގެ ވެރިފަރާތުން އެމީހުން ގެ ހަދަންވެގެން ގެ ތަޅާލަން އުޅޭތީ........" ދަދުވަރު ކައިރީގައި ތިބި މީހުން ކައިރީ މުދާތައް ފޮށިގަނޑު ފޮށިގަނޑަށް އަޅައިގެން ހޮޅުވަން އުޅޭ ފިހާރައަށް ގެންދަން ބުނެލިއެވެ. މިވަގުތު އެމީހުން ފަރުވާތެރި ކަމާއިއެކު އެ މަސައްކަތް ކުރަން ފެށިއެވެ. ވަރަށް މުރާލި ކަމާއިއެކު ގައެވެ. ދާސިއާ އާއި ދަދުވަރުގެ ލޯބީގެ ގުޅުން ދުވަހުން ދުވަހަށް ތަރަށްޤީ ވަމުން ދެއެވެ. ކޮށްމެ ރެއަކާއި ދުވަހެއް ދާސިއާއި ދަދުވަރަށް މަރިޙަބާ ކިޔަނީ އަމާންކަމާއި އޮމާން ކަމާއިއެކުގައެވެ. ދާސިއާއަށް ދަދުވަރު ފެންނަ ވަގުތުތަކުގައި ކެޔުމަކަށް ބުޔުމަކަށް ބޭނުމެއް ނުވެއެވެ. ދާސިއާ، ދަދުވަރުގެ ލޯބި ޙާސިލު ކުރުމަށްޓަކައި އެތަކެއް ގުރުބާނީތަކެއް ވެދާނެއެވެ. ދާސިއާ، ދަދުވަރުގެ ހަދާންތައް އާކުރުމަށްޓަކައި ކުރާހިތްވާ ބައެއް ކަންތައްތަކާ ދުރުވެދާނެއެވެ. ކަލަންޑަރުގެ ދުވަސްތައް ގުނުމުގައި ފަރުވާ ކުޑަނުކުރާނެއެވެ. އިންތިހާ ދަރަޖައީގެ ސާފުތާހިރު ކަންމަތީ ހުރެފާނެއެވެ. އޮމާންކޮށް ބޮލުގައި ފުނާއަޅައި ނާސީބުވެރިން ކުރާ ކަހަލަ ކަންތައް ކޮށްފގާނެއެވެ. ދާސިއާ ރަސްގެތީމަށް ހިނގައްޖެއެވެ. އެ ދުވަހަކީ މަޑު ވައިރޯޅި ޖެހެމުން ދިޔަ ހިއްގައިމު ދުވަހެކެވެ. ދާސިއާ ދިޔަ ދޯނި ލެފިއިރު ރަސްގެތީމު ގޮޑުދޮށަށް މީހުން އެއްވެ ތިއްބެވެ. އެ މީހަކު ދަންނަ މީހަކު އައިސްފިނަމަ ސަލާމް ކުރުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. ޙާލު އަހުވާލު އޮޅުފިލިވުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. އޭރު ދާސިއާގެ ދެ ލޮލުން ކަރުނަ ފައިބަމުން ދެއެވެ. ދަދުވަރު ދޫކޮށްފައި ދަދުވަރާ ވަކިން މާލެއިން ރަސްގެތީމަށް އަންނަން ޖެހުމުންނެވެ. ދާސިއާއަށް ހީވީ އެވީ ވަގުތުގެ ތެރޭގައި ދަދުވަރާ ވަކިން ގަރުނެއް ވީހެންނެވެ. ނިދީގައި ފެނުނު ހުވަފެނާ އެއްގޮތައް ކަންތައްތައް ދާސިއާގެ ހިތައް އަރަން ފެށުމުންނެވެ. ރޭވުންތެރިކަން 78 އަހަރު ދުނިޔޭގައި ހޭދަކޮށް އެހެންމީހެއް ދާސިއާއާ ވާދަކޮށް ރާވަން ބޭނުން ނަމަ ނަގާނެ ކަމަށް ނޫނީ އެއަށްވުރެ އިތުރު މުދަތެއް ނަގަން ބޭނުން ވިޔަސް ރޭވުންތެރި ކަމުގެ ރޮނގުގައި ދާސިއާއާ ފައިތިލަ ސާބިތު ނުކުރެވޭނެ ކަން ދާސިއާއަށް އެނގެއެވެ. ދާސިއާގެ ކިބާގައި ރޭވުންތެރިކަން ހުންނަކަން ދަދުވަރަށް އެނގެއެވެ. "އޭ.... އޭ..... ދާސިއާ....." ދާސިއާ ރަސްގެތީމު ފާލަން މަށްޗަށް ފޭބުމުން ދާސިއާގެ ރަޙުމަތްތެރި އާނިޔަތު މުޙައްނަދު ވާހަކަދެއްކިއެވެ. "އާ..... އާ...... ކިހިނެތް؟........" ދާސިއާ އާނިޔަތު މުޙައްމަދު އާއި ސުވާލުކުރިއެވެ. "އަހަރެން ހީކުރީ ދާސިއާ ބޭބެ ކައިވެނި ކުރިއިރު، އޭގެ ކުޑަ ދުވަސްކޮޅެއް ފަހުން ދާސިއާ، ދަދުވަރާ ކައިވެނި ކުރާނެ ކަމަށް. ދެން އަނެއްކާ އަހަރެން މިހުންނަނީ، ދާސިއާ މާލެ ދިޔައިރު އައިޑީ ކާޑު މުއްދަތު ހަމަވެފައި އޮތީމަ، މިފަހަރު އާ އައިޑީ ކާޑެއް ހަދައިގެން މިރަށަށް އައިސް ދަދުވަރާ ކައިވެނި ކުރާނެ ކަމަށް. އަނެއްކާ އެހާ ޔަޤީންކަން އޮތް ދާސިއާ ކައިވެނި ކުރާއިރު ލާ ހެދުންވެސް ހުންނާނީ ކަޅު ނުވަތަ ހުދުކުލައީގަ ކަމަށް. މާލެއިން އަންނައިރު ކައިވެނި ހެދުން ހިފައިގެން އަންނާނެ ކަމަށް ވެސް ހީކުރިން." އާނިޔަތު މުޙައްމަދު ހިޔާލުކުރަމުން އައި ގޮތް ދާސިއާއަށް ކިޔާދިނެވެ. "އަހަރެންނަށް އާނިޔަތު މުޙައްނމަދު ހާދަ ރަގަޅޭ......" ދާސިއާގެ ކައިރިއަށް ހިނިއައެވެ. އޭރު ޝިޔާނާ ލައިގެން ހުރީ ހުދު ކުލައީގެ ހެދުމެކެވެ. ދާސިއާ ވިސްނަމުން ދިޔައީ ދަދުވަރު ހޯރަފުށިން ހިކި މަސް ގަނެގެން މާލެ ގޮސްފައި އަވަހާ ދާސިއާ ކައިރިއަށް ރަސްގެތީމަށް އަންނާނެ ދުވަހަކާ މެދުގައެވެ. ޝިޔާނާއަށް އެކަށީގެން ވާވަރަށް ނުކިޔެވިފައިވާ ކަމުގެ ހިތާމަ އޭރު ޝިޔާނާ ކުރަމުން ދިޔައެވެ. ދާސިއާ ކަންބޮޑުވަނީ ދަދުވަރަށް ދާސިއާއަށް ވުރެ ތައުލީމީ ކުއްޖެއް ލިބިދާނެ ކަމަށް ދެރަވެހުރެއެވެ. ދާސިއާގެ ބޭބެ ދާސިއާއަށް ވުރެ ކުރިން މާލޭގައި ކައިވެނި ކޮށްފައި އެވާހަކަތައް އިތުރަށް ގާތް ގޮތެއްގައި ދާސިއާއަށް ދާސިއާގެ ބޭބެ މުއާޒު ކިޔާ ނެދޭތީވެސް ދާސިއާ ކަންބޮޑު ވެއެވެ. ދާސިއާ އައިރު ދާސިއާ އުޅުނު ގެ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ހަލާކުވެފައި ވާތީ ސުރަށްޔާމެން ވަނީ އެގެއިން އަލަށް ހެދުނު ބަޔަށް ބަދަލުވެފައެވެ. ދާސިއާ އަޔުމުން ސުރަށްޔާ ކޮށްމެވެސް ވަރަކަށް ކަންބޮޑު ވިއެވެ. އެއީ ދާސިއާ، ދަދުވަރާ ކައިވެނީގެ ގޮތުން ގުޅިދާނެތީއެވެ. ދާސިއާ ހީކުރަމުން އައީ ސުރަށްޔާމެން ދާނީ އެހެން ގެއަކަށް ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް ސުރަށްޔާމެން އެ ގެއިން އަލަށް ހެދުނު ބަޔަށް ބަދަލުވެފައި ވާތީ ދާސިއާއަށް ދޭން ޖެހޭ ސަމާލުކަން ސުރަށްޔާ ދާސިއާއަށް ނުދިނީ ދަދުވަރު މުއްސަނދިކަމުން އެފަދަ ގެއެއް ދާސިއާއަށް ކަމުނުދާނެ ކަން އެނގިހުރެ، ދާސިއާ ދެރަކޮށްލައިގެން ދަދުވަރާ ރުޅި ކުރުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. ފަރަހަގެ ބޭބެ މުއާޒު ކައިވެނި ކުރި ފަހުން ފަރަހަ، މުލާޒާ ކައިވެނި ކުރަން ހިތައް އަރާލެއް ބޮޑުކަމުން ފަރަހަގެ ރީތިކަން ގުދުރަތީ ގޮތުން ހިސާބައްވުރެ ރީތި ވަމުން ދިޔައެވެ. ބައެއް ޒުވާން ކުދިންނަށް އިފާސާގެ ބުރަސޫރާގައި ގުދެއް ހުންނަކަން ފާހަގަ ކުރެވުނަސް އިފާސާގެ ނިކަމެތިކަން އިފާސާގެ ހިތައް ބައެއް ފަހަރު ނާރާހުއްޓަސް، ސުރަށްޔާ ދާސިއާއާ ދިމާލަށް އެއްޗެތި ގޮވައިގަތުމުން ދާސިއާގެ ބުރަސޫރަ ހުންނަ ގޮތް މަތިން ދާސިއާ ހަނދާން ނެތެއެވެ. އިފާސާގެ ދެލޮލުގެ ކުލަ ރީތި ކަމަށް ބައެއް ޒުވާން ކުދިންނަށް ހީވިޔަސް ފަރަހަގެ މޫނުގެ ކުލަވަރު އެފަދަ ޒުވާން ކުދިންގެ މޫނަށް އެޅުމުން އިފާސާގެ މޫނުގެ އޮމާން ކަމަށް އިފާސާގެ އެ ދެ ލޮލުން އެޅޭ އަލިން އިފާސާގެ މޫނަށް ނުތަނަވަސް ކަން ގެނެސްދެއެވެ. ދާސިއާއަކީ ރީތި ކަޅުކުލައެއް ލިބިފައިވާ ވަރަށް ގާތުން މީހުން ދެކޭ ނަސީބުވެރިއެއް ކަމަށް ދަދުވަރަށް ހީވިޔަސް ދާސިއާ އެކަންކަން ކަމަކަށް ނަހަދައި ހުންނާތީ ދަދުވަރުގެ ކައިރީގައި ދާސިއާ ހުންނަ ވަގުތުތަކުގައި ދަދުވަރު ދެރަވެއެވެ. އެއީ އެހެން މީހުންގެ ސަމާލުކަން ދާސިއާއަށް ލިބިފައި އޮށްވާ އެފަދަ މީހުންގެ ސަމާލުކަން ދާސިއާ ލިބި ނުގަންނާތީއެވެ. ދާސިއާއަށް ދަދުވަރު ނުފެންނަތާ ދުވަސްކޮޅެއްވެފައި ދާސިއާ ބަޔަކާ އެއްކޮށް ތޮއްޑުއަށް ގޮސްފައި ދާސިއާ އަނެއްކާ މާލެ ގޮސްލުމަށްޓަކައި، އެ ދޯންޏަކީ ވެސް ރާއްޖޭގެ އެކި ރަށްރަށަށް ހިކިމަސް ގަނެގެން މާލެދާ ދޯންޏަކަށް ވާތީ، ދާސިއާ ތޮއްޑޫ އަތިރިމަތީގައި ހުއްޓައި ދަދުވަރު އެރަށަށް އެހެން ދޯންޏެއްގައި ހިކިމަސް ގަންނަން ތޮއްޑުއަށް އައިސް ދާސިއާގެ ކުރިމަތީގައި ހުއްޓުމުން ދާސިއާ މޭ ކެކިގެން ގޮސް އަތް މޭގައި ޖައްސާލިއެވެ. ޔާސިރަށް ދާސިއާގެ ބަލާލުން އެވަގުތު ވަރަށް ރީތިވިއެވެ. "ކޮށްމެވެސް އެއްޗެއް ކާލަން މިތާ ކައިރީ ރެސްޓޯރެންޓަކަށް ވަދެލަންވީ ނު؟....." ޔާސިރު، ޔަސްފާ ކައިރިއަށް ޖެހިލިއެވެ. "ތީ ރަގަޅު ހިޔާލެއް......." ޔަސްފާ، ޔާސިރުގެ ޖީބުގައި އޮތް ވޮލެޓައް ބަލާލިއެވެ. " މިފަހަރު 300 ރުފިޔާ އިން ހަމަޖެހިއްޖެ ދޯ........." ރެސްޓޯރެންޓުގެ ސޭޓު އަތައް ޔާސިރު 300 ރުފިޔާ، ޔަސްފާއާއި ޔާސިރު ކައިނިމިގެން އައިސް، ރެސްޓޯރެންޓުގެ މޭޒު ކައިރީ ހުއްޓުމަށް ފަހު ދިއްކޮށްލިއެވެ. އެދުވަހުގެ ރޭގެ ދަންވަރު ވަގުތުގައި ޔާސިރު އާއި ޔަސްފާ ދަންވަރު ވަގުތެއްގައި ހޯރަފުށީ ހޮޅުއަށީގައި ވާހަކަދައްކަން ތިއްބާ ޔަސްފާއާއި ޔާސިރުގެ ކުރިމަތިން ކުޑަ ކަޅު ބުޅަލަކާއި ބޮޑު ދޮން ބުޅަލެއް ދިޔައެވެ. އޭގެ ކުޑަ އިރުކޮޅެއްފަހުން މީދަލެއް އަނެއްކާ އެ ދެބުޅާ ފަހަތުން ދިޔައެވެ. ކުޑަ އިރުކޮޅެއް ފަހުން ޔަސްފާއާއި ޔާސިރު ހޯރަފުށީ އަތިރިމަތީގައި ހުރި ކެންޓީނަކުން ކިރުކޮފީ ބޯން ތިބެފައި ވާހަކަދައްކައި ޤަބޫލުކުރެވެނީ އެ ކަޅު ބުޅަލާއި އެ ދޮން ބުޅަލުގެ އަދި އެ މީދާގެ އަސްލު ގުޅެނީ ޖިންނިންނާ ކަމެށެވެ. ކޮށްމެވެސް ޖިންނިއެއް ޔަސްފާއާއި ޔާސިރަށް އުނދަގޫކުރަން ބޭނުންވަނީ ކަމަށެވެ. ޔަސްފާގެ ދިރިއުޅުމުގައި އަދި ޔާސިރުގެ ދިރިއުޅުމުގައި އެތައް ކަމެއްކޮށްފައި ވާއިރު އެ ދެ މީހުންގެ ދިރިއުޅުމުގައި އެފަދަ ކަމެއް ދިމާވެފައި ނުވާތީއެވެ. ނަމަވެސް އެވަގުތުގައި ވެސް ކުރިން ދިމާވި ޖިންނި މަތިން ޔަސްފާއާއި ޔާސިރު ޙަދާންހުއްޓެވެ. ޔަސްފާއާއި ޔާސިރު އެ ކެންޓީނުގައި ވާހަކަދައްކަން ތިއްބައި ފަތިސް ނަމާދުގެ ބަންގި ގޮވިއެވެ. މިވަގުތު ޔާސިރު ދިޔައީ އެތާ ކައިރީ މިސްކިތައކަށް ފަތިސް ނަމާދަށެވެ. ޔަސްފާ، ޔާސިރުގެ އިޒުނައާއެކު ޔާސްފާމެން ހޯރަފުށީ ތިބޭ ގެއަށް ދިޔައެވެ. އެއީ އެ އަހަރުގެ ސެޕްޓެންބަރ މަހުގެ ފުރަތަމަ ހުކުރު ދުވަހަށް ފަތިސްވެފައިވާ ވަގުތެވެ. ޝިޔާނާގެ އުމުރުން 19 އަހަރުގައި ހޯރަފުއްޓައް އައިސްފައި ވެއެވެ. އެއީ ސިޔަނާގެ ބައްޕަގެ ރަށްޓިއްސެއް ހޯރަފުށީގައި ހުންނާތީއެވެ. އެފަހަރު ޝިޔާނާމެން ހޮރަފުށިން ފުރީ ހޯރަފުށީގައި މާރާ މާރީއެއް ހިނގާފައި ވަނިކޮށެވެ. އެއީ ފަރެސްމާތޮޑާގެ 1 މީހަކު މަރުވި ފަހަރެކެވެ. ގިނަބައެއްގެ ލޯ މި މާރާމާރީއަށް ހުއްޓިގެން ދިޔައެވެ. މި ލޯތަކަށް މި މަންޒަރު ފެނުނީ ރޭވުންތެރި ކަމަށް ބާރުލިބިގެންވާ މާރާމާރީއެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ޝިޔާނާއަށް މުއާޒަކީ ކިޔެވުމަށް މޮޅު ފަދައިން ކުޑައިރު ކުޅިވަރުގެ ތަފާތު ހަރަކާތްތަކުގައި ބައިވެރިވެފައިވާ މީހެއްކަމަށް ފެންނާތީ ޝިޔާނާއަށް މުއާޒު ފެންނަ ވަގުތުތަކުގައި ޙާއްސަ ގަދަރެއް އޮވެއެވެ. "އަހަރެން މިއުޅެނީ މި ރަށު ސިއްހީ މަރުކަޒައް ދައްކާލަން........" ދާސިއާ، ދަދުވަރު ނަމާދުން އަޔުމުން ދަދުވަރު ކައިރީ ބުނެލިއެވެ. އޭރު ދާސިއާ ވިސްނަމުން ދިޔައީ ސިއްޙީމަރުކަޒުގެ ކިޔޫ ބޮޑުވެދާނެ ކަމަށެވެ.
ބިރުވެރި ލޭކޯރު
1 ބިރުވެރި ލޭކޯރު "ޖިންނި ދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތައް މަރުޙަބާ! އެކަމަކު ތިފަދަ ނަސީބެއް ހުރިއްޔާ ކިތައްމެހާ ވެސް ރަގަޅު." ފާއިޒާގެ ހިތުގައި ޖިންނިއާ ދޭތެރޭގައި ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. "ދެން މިވަގުތައް އަހަރެން ގޮސްލަންވީތަ؟ އަހަރެން އިތުރަށް މިތަނުގައި ހުރުމުގެ ބޭނުމެއް ނެތްހެން ހީވަނީ. އަހަރެންނާ ދެރަކަމަކާ ކުރިމަތިވެދާނެހެން ހީވަނީ. އިތުރު ބަހަނާތަކެއް މިތަނުގައި ހުރެ ދައްކާކަށް ބޭނުމެއް ނޫން. އަހަރެން މާ އޮމާންކޮށް ވަގުތެއްނެތި އަބީރާހުއާ ވާހަކަދައްކާކަށް ބޭނުމެއް ނޫން. ތަރިތަކުގެ ވިދުން ފަދައިން އަބީރާހުގެ ދެ ލޮލުން އަހަރެންނަށް ވިދުން ފެންނަމުން ދޭ. އެ ވިދުމުގައި އެއްވެސް ކަރާމާތްތެރި ކަމެއް ނެތް ކަމަށް އަހަރެންނަށް ބައެއް ފަހަރު ވިސްނޭ.ހައްތަހާވެސް އަހަރެންގެ ފިކުރު ބެހެއްޓޭތޯ މި ބަލަނީ ދެފަރާތައް ފައިދާވާ ގޮތައް. މި ގުޅުމުގައި އިތުރު ހަރުފަތް ތަކަކަށް ދެވިދާނެ. އިތުރު ގޮތޮތަކަށް ރޭވިދާނެ. ނަމަވެސް ކޮށްމެ އުސޫލެއްގައި ވެސް އަހަރެންނަށް ކާމިޔާބު ލިބެންވާނެ. އަހަރެންގެ ކާމިޔާބަކީ އެއްވެސް އިންސާނަކަށް ބަދަލު ކުރެވޭނެ ކަމެއް ނޫން. އެއްގަމުގައި ދިރިއުޅޭ ކުކުޅު، ހާ ފަދައިން ގޮތެއް ފޮތެއް ނެތި އަހަރެން ނޫޅޭނަން. މިހެން ބުނާއިރު ވެސް އެނގޭ އެ އެއްޗެހި ކިބައީގައި ވެސް ކޮށްމެވެސް އުސޫލުތަކެއް ހުންނާނެ ކަން. އެއެއްޗެހި ކާންދޭ ފަރާތް ދަންނަފަދައިން އަބީރާހު އަހަރެންނާ މެދު ވިސްނަންޖެހޭނެ." ބަދަލުތަކަކަށް ނުވަތަ ބަދަލަކަށް ޖިންނި އަބީރާހުގެ ފަރާތުން ބޭނުން ވެއެވެ. ޖިންނި، ފާއިޒާ ކުރެން އެތަނުން ދިއުމުގެ އިޒުނައަކަށް އެދުނެވެ. ދެވަނަ ބައްދަލުވުމެއް އެއަށްވުރެ ކުލަގަދަކޮށްލުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. ދެން ޖިންނި ވިސްނީ ދެންވާނެ ބައްދަލުވުމަކާއި ބެހޭގޮތުންނެވެ. އަބީރާހު ހަނދާން ހުންނަވަރު ކޮށްލުމުގެ ގޮތުންނެވެ. އެއްވެސް އޮމާން ކަމެއް އެ ބައްދަލުވުމުން ދައްކާކަށް ބޭނުމެއް ނޫނެވެ. ގަދައަޅައި މަސައްކަތްކޮށްފި ނަމަ ޖިންނީގެ މަގުސަދުތައް ޙާސިލްވާނެ ކަން ޖިންނިއަށް އެނގެއެވެ. އިތުރު ރޭވުމަކަށް ބޭނުން ނުވާނެ ކަން ވެސް ޖިންނިއަށް ބައެއް ފަހަރު ވިސްނެމުން ދެއެވެ. ޖިންނި ސިކުނޑިގައި ނުލާފާކަން ވަރުގަދަޔަށް ދާސިއާ ދޭތެރޭގައި ދައްކާލުމަށް އުފެދިގެން ދިޔައެވެ. އެކަމުން އިތުރަށް ދިރިހުރުމަށްޓަކައި ޖިންނިއަށް ހިތްވަރު ލިބޭނެ އެއްޗެވެ. ކެޔުން ބޮޔުންމަތިން ޖިންނި ހަނދާން ނެތުނު ކަހަކލައެވެ. އެ ވިސްނުމަށް ތަން ދިނުމުގެ ގޮތުންނެވެ. އިތުރަށް މުޅިއުމުރުގައި ވެސް ކާން ނުޖެހޭނޭ ޖިންނި ހިތައްއެރިއެވެ. އެއި ދާސިއާއަށް ދައްކަން އެއުޅޭ ނުލަފާކަމުން އެހެން ޖިންނިނަށް ވެސް ފައިދާ ކުރާނެ އެއްޗެވެ. އިތުރަށް ދާސިއާ ދައްކާ ވާހަކައީގެ އަޑުއެހުމުގެ ބޭނުމެއް ނެތެވެ. އަދި އިތުރަށް ރޭވުމުގެ ބޭނުމެއް ވެސް ނެތެވެ. ޖިންނި އެއަށްވުރެ ކުޅަދާނައެވެ. ކާމިޔާބުގެ ތަޅުދަނޑިފަތި އޮތީ ޖިންނީގެ އަތުގައި ކަމަށް ޖިންނި ދެކެއެވެ. އެއްވެސް އިންސާނަކަށް އެކަން ބަދަލުނުކުރެ